ΤΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 16.03.2014

ΚΥΡΙΑΚΗ Β΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ, ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΑ (Ἑβ 1,10-2,3)

Ἡ δεύτερη Κυριακὴ τῶν νηστειῶν σήμερα εἶναι ἀφιερωμένη στὸν ἅγιο Γρηγόριο τὸν Παλαμᾶ ἀρχιεπίσκοπο Θεσσαλονίκης. Αὐτὸς εἶναι ὁ μέγας θεολόγος τοῦ Ἡσυχασμοῦ, ποὺ διεφύλαξε τὴν Ὀρθοδοξία ἀπὸ τὶς αἱρετικὲς δοξασίες ποὺ εἰσέβαλαν στὴν Ἀνατολὴ ἀπὸ τὴν Δύσι. Στὴν σύγκρουσι τοῦ Ὀρθολογισμοῦ τῆς Δύσεως μὲ τὸν Ἡσυχασμὸ τῆς Ἀνατολῆς ὁ ἅγιος Γρηγόριος ἀνέδειξε τὴν ἀληθινὴ πίστι. Ἔλαμψε ἡ Ὀρθοδοξία γιὰ ἄλλη μιὰ φορά, γι’ αὐτὸ καὶ ἡ δεύτερη Κυριακὴ τῶν νηστειῶν χαρακτηρίζεται ὡς δεύτερη Κυριακὴ τῆς Ὀρθοδοξίας μὲ τὴν τιμὴ πρὸς τὸν ἅγιο Γρηγόριο τὸν Παλαμᾶ.

Ὁ ὁρισμὸς τῆς ἑορτῆς τοῦ ἁγίου Γρηγορίου ἔγινε τὸν δέκατο τέταρτο αἰῶνα, ἀλλὰ τὸ Τριῴδιο κατασκευάσθηκε τὸν ἔνατο αἰῶνα, καὶ τότε ἡ δεύτερη Κυριακὴ ἦταν ἀφιερωμένη στὶς οὐράνιες ἀσώματες δυνάμεις τῶν Ἀγγέλων. Αὐτὸς εἶναι ὁ λόγος ποὺ τὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα αὐτῆς τῆς ἡμέρας ἀναφέρεται στοὺς ἁγίους Ἀγγέλους.

Ἀπὸ τὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα μαθαίνομε τι εἶναι οἱ Ἄγγελοι. Αὐτοί “εἰσὶ λειτουργικὰ πνεύματα εἰς διακονίαν ἀποστελλόμενα διὰ τοὺς μέλλοντας κληρονομεῖν σωτηρίαν”. Τί εἶναι οἱ ἄγγελοι; Εἶναι πνεύματα ὑπηρετικὰ ποὺ ἀποστέλλονται ἀπὸ τὸν Θεό, γιὰ νὰ ἐξυπηρετοῦν αὐτοὺς ποὺ πρόκειται νὰ κληρονομήσουν τὴν σωτηρία.

Ἡ δημιουργία τοῦ πνευματικοῦ κόσμου προηγήθηκε καὶ μετὰ ἔγινε ὁ ὑλικὸς καὶ ὁρατὸς κόσμος. Καὶ ἀσφαλῶς δὲν φαίνεται στὸ βιβλίο τῆς Γενέσεως δημιουργία ἀγγέλων, ἀλλὰ ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ Ἰὼβ μαθαίνομε ὅτι ὅλοι οἱ ἄγγελοι δοξολόγησαν τὸν δημιουργὸ μόλις εἶδαν τὸν κόσμο ποὺ βγῆκε ἀπὸ τὸν δημιουργικὸ λόγο τοῦ Θεοῦ. Οἱ ἄγγελοι εἶναι μάρτυρες τῆς δημιουργίας τοῦ κόσμου ἀπὸ τὸν Θεό. Ὑπηρετοῦν δὲ τὸν Θεό στὸ ἔργο τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου ὡς ὑπηρετικὰ ὄργανα. Θαυμάζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος γιὰ τὴν τιμὴ ποὺ μᾶς κάνει ὁ Θεός. Διότι φανέρωσε τὴν μεγάλη τιμὴ ποὺ μᾶς κάνει ὁ Θεός, ὅταν ἔταξε τοὺς ἀγγέλους νὰ μᾶς ὑπηρετοῦν. Ποῖοι; Αὐτοὶ ποὺ ὑπηρετοῦν τὸν Κύριο ὑπηρετοῦν καὶ ἐμᾶς. Λέγει· “Αὐτὴ εἶναι ἡ λειτουργία τῶν ἀγγέλων, νὰ διακονοῦν στὸν Θεό γιὰ τὴν δική μας σωτηρία”. Καὶ τὸ σημαντικότερο εἶναι ὅτι “εἴπερ ἀγγέλους τοὺς ὑπὲρ ἡμᾶς ταύτην ἔταξεν ἔχειν διακονίαν, τὴν ὑπὲρ ὑμῶν”. Δηλαδὴ ἐνῶ εἶναι ἀνώτεροι ἀπὸ ἐμᾶς, ὁ Θεὸς τοὺς ἔταξε νὰ γίνωνται διάκονοι τῆς δικῆς μας σωτηρίας. Καὶ φαίνεται ἀπὸ αὐτὸ πόση τιμὴ μᾶς κάνει ὁ Θεός. Καὶ παρακάτω σημειώνει· “Τι θαυμάζετε καὶ μένετε μὲ ἀνοιχτὸ τὸ στόμα γιὰ τοὺς ἀγγέλους; Δοῦλοι εἶναι τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, καὶ σὲ πολλὰ μέρη στέλνονται γιὰ χάρι μας, καὶ λειτουργοῦν γιὰ τὴν δική μας σωτηρία”. Ἡ δὲ ἁγία Γραφή, τόσο στὴν Παλαιὰ Διαθήκη ὅσο καὶ στὴν Καινή, εἶναι γεμάτη ἀπὸ Ἀγγελοφάνειες. Εἶναι πάμπολλα τὰ περιστατικὰ στὰ ὁποῖα ἀναφέρονται ἐμφανίσεις καὶ παρουσίες ἀγγέλων. Σὲ κάθε περίπτωσι μεταφέρουν στοὺς ἀνθρώπους τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ ἢ παρεμβαίνουν οὐσιαστικὰ γιὰ τὴν σωτηρία τῶν πιστῶν. Πόση πρέπει νὰ εἶναι ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ γιὰ μᾶς, ὥστε καὶ τὶς οὐράνιες νοερὲς ἀσώματες δυνάμεις νὰ τὶς θέτη στὴν ὑπηρεσία μας, γιὰ νὰ μπορέσωμε νὰ φθάσωμε στὴν σωτηρία;

Θὰ μπορούσαμε νὰ κάνωμε ἐδῶ μιὰ σύντομη ἀγγελολογία, ἀλλὰ μία μικρὴ φρᾶσι τοῦ ἁγίου Χρυσοστόμου μὲ κάνει νὰ στρέψω ἀλλοῦ τὸν λόγο. Θεωρῶ σημαντικὴ τὴν σημείωσί του· “Ὥστε ἀγγελικὸν ἔργον τοῦτό ἐστι, τὸ πάντα ποιεῖν εἰς σωτηρίαν τῶν ἀδελφῶν”.

Οἱ ἄγγελοι ὡς λειτουργικὰ ὄργανα τρέχουν καὶ ἐκτελοῦν ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ ποὺ ἀποβλέπουν στὴν σωτηρία τῶν ἀνθρώπων, διότι αὐτὸ εἶναι τὸ ἔργο τους, πέρα ἀπὸ τὴν ἀδιάκοπη καὶ ἀκατάπαυστη δοξολογία τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ. Ὁ Θεὸς μεταχειρίζεται κάθε μέσο καὶ ἀξιοποιεῖ κάθε περίστασι γιὰ τὸν ἄνθρωπο. Καὶ τοὺς ἀγγέλους, τὶς οὐράνιες ἀσώματες δυνάμεις θέτει στὴν διάθεσι τοῦ ἀνθρώπου, προκειμένου ὁ ἄνθρωπος νὰ μπορέση νὰ φτάση τὸ ἄκρο ἐφετὸ ποὺ εἶναι ἡ σωτηρία τῆς ψυχῆς του. 

Ὁ Θεός “πάντας ἀνθρώπους θέλει σωθῆναι καὶ εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν”. Ὁ Κύριός μας ἔγινε ἄνθρωπος, καὶ βρέθηκε ἀνάμεσά μας, δίδαξε, θαυματούργησε, ἔπαθε γι’ αὐτὸν ἀκριβῶς τὸν λόγο. Τὸ ἴδιο θέλουν καὶ ὑπηρετοῦν οἱ ἄγγελοι ὡς ἐντολοδόχοι τοῦ Θεοῦ. Δὲν πρέπει τὸ ἴδιο νὰ θέλουμε καὶ νὰ ἐπιδιώκουμε καὶ ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι, πρῶτα γιὰ τὸν ἑαυτό μας καὶ μετὰ γιὰ τοὺς ἄλλους ἀδελφούς μας;

Ἡ σωτηρία μας καὶ ἡ σωτηρία τῶν ἄλλων πρέπει νὰ εἶναι τὸ πρῶτο μας ἐνδιαφέρον, ἡ πρώτη μας ἐπιδίωξις. Κάμνοντας ἔργο τὴν σωτηρία μας καὶ τὴν σωτηρία τῶν ἄλλων ἐπιτελοῦμε ἔργο ἀγγελικό. Καὶ στὸ ἔργο αὐτὸ ἐπιστρατεύομε ὅλα τὰ μέσα καὶ ὅλες τὶς δυνάμεις μας. Κάνομε ὅ,τι μποροῦμε, κάνομε τὰ πάντα καὶ τὰ θέτομε στὸ ἔργο τῆς σωτηρίας, μὲ τὴν βεβαιότητα ὅτι ἐπιτελοῦμε ἔργο ἀγγελικό. Οἱ φίλοι τοῦ παραλυτικοῦ, ὅπως ἀκούσαμε στὸ σημερινὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα, ἔκαναν τὰ πάντα γιὰ τὴν σωτηρία του. Δὲν δίστασαν νὰ ἀνοίξουν καὶ τὴν στέγη τοῦ σπιτιοῦ γιὰ φέρουν κοντὰ στὸν Χριστὸ τὸν φίλο τους.

Οἱ ἄγγελοι εἶναι οὐράνιες δυνάμεις ἀνυπέρβλητα μεγαλύτερες καὶ ἀνώτερες ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο, καὶ ὡστόσο ὑπηρετοῦν αὐτὸν ποὺ εἶναι κατώτερος. Αὐτὸ εἶναι θαυμαστό, διότι στὶς ἀνθρώπινες σχέσεις μας ἔχομε μάθει ὅτι, οἱ κάτωτεροι ὑπηρετοῦν τοὺς ἀνώτερους. Ὅμως ὁ Κύριος τὸ ἀγγελικὸ μᾶς δίδαξε, ὅτι ὅποιος θέλει νὰ εἶναι μεγάλος πρέπει νὰ γίνη ὁ μικρότερος. Μάλιστα ὅταν πρόκειται γιὰ τὴν σωτηρία, ὑπάρχει μόνον ὁ ἄνθρωπος καὶ καμμία ἄλλη διάκρισι. Ὅλοι, μικροὶ καὶ μεγάλοι, ὁ καθένας ἀπὸ τὴν θέσι του, ὅταν μποροῦμε νὰ βάλωμε καὶ τὸ πιὸ μικρὸ λιθαράκι στὸ ἔργο τῆς σωτηρίας, ἐπιτελοῦμε ἔργο ἀγγελικό. Μιμούμαστε τοὺς ἀγγέλους ὅταν συντελοῦμε στὴν σωτηρία ἀνθρώπων. Καὶ ὑπάρχουν πάρα πολλὲς δυνατότητες καὶ εὐκαιρίες, τὶς ὁποῖες καὶ ἐμεῖς δημιουργοῦμε, ἀλλὰ καὶ ὁ Θεὸς μᾶς στέλνει, γιὰ νὰ ἐπιτελοῦμε “ἔργο εὐαγγελιστοῦ”, σύμφωνα μὲ τὴν ἐντολὴ τοῦ ἀποστόλου Παύλου πρὸς τὸν μαθητή του Τιμόθεο. Κανένας δὲν ἐξαιρεῖται. Ὅλοι ἔχομε τὴν ὑποχρέωσι καὶ τὸν τρόπο νὰ μεταγγίζωμε τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ συντελοῦμε στὴν σωτηρία ἀνθρώπων, νὰ ἐπιτελοῦμε ἔργο ἀγγελικό. 

Σίγουρα θὰ βροῦμε τοὺς τρόπους ὅταν πρῶτα πιστεύσομε στὴν ἀναγκαιότητα τῆς σωτηρίας, ὅταν μέσα μας βροῦμε, γιατὶ κάνομε ἀγῶνα πνευματικό, καὶ μάλιστα τώρα, ποὺ διανύομε τὴν περίοδο τοῦ Τριωδίου.