ΤΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 30.03.2014

ΚΥΡΙΑΚΗ Δ΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΟΣ 

Ἀκούσαμε σήμερα στὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα τὸν λόγο τοῦ ἀποστόλου Παύλου· “Καὶ οὕτω μακροθυμήσας ἐπέτυχε τῆς ἐπαγγελίας”. Γιὰ ποιὸν τὰ λέγει αὐτά, ποιὸς εἶναι ποὺ μακροθυμεῖ, καὶ ποιὰ εἶναι ἡ ἐπαγγελία;

Πρὶν προχωρήσωμε στὴν ἀνάπτυξι τῆς περικοπῆς πρέπει νὰ τονίσωμε πάλι ὅτι στὴν πρὸς Ἑβραίους ἐπιστολή του ὁ ἅγιος Παῦλος θέλει νὰ δείξη ὅτι ἡ Παλαιὰ Διαθήκη μᾶς κατευθύνει στὴν Καινὴ Διαθήκη καὶ αὐτὴν κατοχυρώνει. Στὴν πρὸς Γαλάτας τὸ γράφει ξεκάθαρα ὅταν λέγει· “Ὁ νόμος παιδαγωγὸς ἡμῶν γέγονεν εἰς Χριστόν, ἵνα ἐκ πίστεως διακαιωθῶμεν· ἐλθούσης δὲ τῆς πίστεως οὐκέτι ὑπὸ παιδαγωγόν ἐσμεν”. Ὁ νόμος, δηλαδή, μᾶς ὁδηγεῖ στὸν Χριστό, γιὰ νὰ σωθοῦμε με τὴν πίστι. Τώρα ποὺ βρήκαμε τὸν Χριστό, δὲν ἔχομε ἀνάγκη ἀπὸ τὸν ὁδηγό. Αὐτὰ πρέπει νὰ τὰ ἔχωμε ὑπ’ ὄψι μας γιὰ νὰ κατανοοῦμε τὶς περικοπὲς ποὺ ἀκοῦμε ἀπὸ τὴν πρὸς Ἑβραίους ἐπιστολή, ὅπως ἡ σημερινή.

Ὁ Θεὸς εἶναι αὐτὸς ποὺ κάνει τὴν ἐπαγγελία. Ἐπαγγελία εἶναι ἡ ὑπόσχεσι. Διάλεξε ὁ Θεὸς ἀνάμεσα ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους τὸν Ἀβραὰμ γιὰ νὰ τὸν κάνη ἀρχηγέτη τοῦ περιούσιου λαοῦ. Ἑνὸς λαοῦ ποὺ θὰ διατηροῦσε τὴν πίστι καὶ τὴν ἐλπίδα στὸν ἀληθινὸ Θεό, καὶ θὰ περίμενε τὴν ἔλευσι τοῦ Μεσσία. Σὲ αὐτὸν ὑποσχέθηκε ὅτι θὰ γίνη πατέρας ἀφοῦ ἡ γυναῖκα του Σάρρα θὰ γεννοῦσε υἱό, καὶ ὅτι θὰ τὸν κάνη ἀρχηγὸ ἔθνους. Ὁ Ἀβραὰμ δέχθηκε τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ, πίστεψε καὶ ἁπλῶς περίμενε τὴν ἐκπλήρωσι καὶ πραγματοποίησι τῆς ὑποσχέσεως. Αὐτὸ σημαίνει ἡ λέξις· “μακροθυμήσας”. Μακροθυμῶ σημαίνει ἀναμένω, ἐπιμένω. Καὶ μάλιστα δὲν ὑπάρχει χρονικὸ ὅριο στὴν ἀναμονή. Περιμένω κάτι ἀλλὰ δὲν ξέρω σὲ πόσο καιρὸ θὰ γίνη. Εἶμαι βέβαιος καὶ σίγουρος ὅτι θὰ γίνη, ἀλλὰ δὲν ξέρω τὸ πότε, οὔτε ὅμως καὶ μὲ ἐνδιαφέρει τὸ πότε. Ξέρω μόνον ὅτι θὰ γίνη. Αὐτὸ εἶναι τὸ “μακροθυμήσας”. Καὶ ὁ Ἀβραὰμ ἐπειδὴ μακροθύμησε “ἐπέτυχε τῆς ἐπαγγελίας”. Εἶδε νὰ πραγματοποιῆται ἡ ὑπόσχεσις. Καὶ υἱὸ ἀπέκτησε, καὶ ἀρχηγὸς ἔθνους ἔγινε, καὶ ἀπὸ τὴν θέσι του στὸν οὐρανὸ εἶδε τὴν ἔλευσι τοῦ Μεσσία.

Ὁ Θεὸς ἔδωσε μία ὑπόσχεσι. Ἔδωσε τὸν λόγο του. Ἀπὸ τὴν στιγμὴ ποὺ ὁ Κύριος μίλησε, δὲν ὑπάρχει δύναμι στὸν κόσμο ποὺ νὰ μπορῆ νὰ ἀκυρώση τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ. Ἡ ὑπόσχεσις ἐξάπαντος μέχρι τὴν τελευταία λεπτομέρεια θὰ πραγματοποιηθῆ. Οὔτε ὁ χρόνος μπορεῖ νὰ τὴν ἐμποδίση, διότι καὶ τὸ χρονικὸ ὅριο τὸ θέτει ὁ ἴδιος ὁ Θεός. Τὸ χρονικὸ ὅριο βρίσκεται κάτω ἀπὸ τὴν ἀπόλυτη ἐξουσία του. Δὲν δεσμεύεται ἀπὸ τίποτε ὁ Θεός, παρὰ μόνον ἀπὸ τὸν λόγο του. Εἶπε καὶ δὲν παίρνει πίσω τὸν λόγο του. Ὁ ἄνθρωπος ἁπλῶς πρέπει νὰ περιμένει, πρέπει νὰ “μακροθυμῆ” μὲ ὑπομονή.

Τί ὅμως περιμένομε; Περιμένομε τὶς ἐπαγγελίες τοῦ Θεοῦ. Ἡ μία ὑπόσχεσις τοῦ Θεοῦ εἶναι αὐτὴ ποὺ ἀφορᾶ στὴν δεύτερη παρουσία του. Τὸν περιμένομε “Καὶ πάλιν ἐρχόμενον μετὰ δόξης κρῖναι ζῶντας καὶ νεκρούς, οὗ τῆς βασιλείας οὐκ ἔσται τέλος”, ὅπως ὁμολογοῦμε στὸ σύμβολο τῆς πίστεως. Πότε ἔρχεται κανεὶς δὲν ξέρει. Τὸ γνωρίζει μόνον ὁ Πατέρας. Ὅπωσδήποτε ὅμως θὰ γίνει ἡ ἀπόδοσις τῆς δικαιοσύνης. Γιὰ τοὺς πιστοὺς εἶναι γεγονὸς τόσο βέβαιο, ὥστε τὴν Κυριακὴ τῶν Ἀπόκρεω “Μνείαν ποιούμεθα τῆς Δευτέρας καὶ ἀδεκάστου Παρουσίας τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ”. Δηλαδὴ ἡ Ἐκκλησία θυμᾶται τὸ γεγονὸς σὰν νὰ ἔχει ἤδη πραγματοποιηθῆ. Μένει ἐμεῖς νὰ περιμένωμε μὲ ὑπομονὴ νὰ πραγματοποιηθῆ καὶ αὐτὸς ὁ λόγος τοῦ Κυρίου. Καὶ ἑπομένως ἡ δική μας ὑποχρέωσις εἶναι νὰ εἴμαστε ἕτοιμοι νὰ τὸν ὑποδεχθοῦμε.

Μία ἄλλη ὑπόσχεσις τοῦ Κυρίου ποὺ μᾶς ἐνδιαφέρει εἶναι· “Καὶ ὅ,τι ἂν αἰτήσητε ἐν τῷ ὀνόματί μου, τοῦτο ποιήσω, ἵνα δοξασθῇ ὁ πατὴρ ἐν τῷ υἱῷ. ἐάν τι αἰτήσητε ἐν τῷ ὀνόματί μου, ἐγὼ ποιήσω”. Ἡ ὑπόσχεσις αὐτὴ εἶναι ἄκρως ἐνισχυτικὴ καὶ παρηγορητικὴ γιὰ μᾶς τοὺς ἀδύναμους ἀνθρώπους, ποὺ δὲν μποροῦμε νὰ κάνωμε τίποτε ἀπὸ μόνοι μας, ἂν δὲν ἔχομε μαζί μας τὴν χάρι τοῦ Θεοῦ. Μὲ τὴν ὑπόσχεσι αὐτὴ ὁ Κύριος μᾶς δίδει τὴν βέβαιη ἐλπίδα ὅτι γιὰ τὶς ἀνάγκες μας μποροῦμε νὰ ἀπευθυνώμαστε σὲ αὐτὸν καὶ νὰ ζητᾶμε τὴν βοήθειά του. Ὁ ἴδιος θὰ δίδει τὴν ἀπάντησι καὶ τὴν ἱκανοποίησι στὰ αἰτήματά μας.

Καταλαβαίνετε ὅλοι ὅτι ἐδῶ γίνεται λόγος γιὰ τὴν προσευχή. Ἐμεῖς πιστεύομε στὴν παντοδυναμία τοῦ Θεοῦ. Καὶ ὁ Θεὸς ὑπόσχεται νὰ καλύπτη τὶς ἀνάγκες μας. Τὶς ἀνάγκες μας τὶς ὑποβάλλωμε μὲ τὴν προσευχή καὶ περιμένομε τὴν ἐκπλήρωσι. Δὲν ἔβαλε κανένα περιορισμό, ὅσο ἀφορᾶ στὸ πλῆθος τῶν αἰτημάτων ἢ τὴν βαρύτητά τους. Στὸ σημεῖο αὐτὸ ἀνακύπτει τὸ πρόβλημα τοῦ χρόνου. Πότε θὰ ἀπαντήσει ὁ Θεός; Ἐμεῖς θέλομε ἄμεση ἀπάντησι. Ὁ Θεὸς ὅμως ἀπαντάει ὄχι κατὰ τὸ θέλημα καὶ τὴν ἐπιθυμία μας, ἀλλὰ μὲ ἕνα δικό του κριτήριο. Ἀδυνατοῦμε δὲ παντελῶς νὰ διερευνήσωμε καὶ νὰ κατανοήσωμε τὴν βουλὴ τοῦ Θεοῦ. Ἕνα μόνο γνωρίζομε μὲ βεβαιότητα ὅτι ὁ Θεός, ἐπειδὴ μᾶς ἀγαπάει, θὰ ἀπαντήσει κατὰ τὸ συμφέρον τῆς ψυχῆς μας, τὸ ὁποῖο γνωρίζει καλύτερα ἀπὸ ἐμᾶς. Ἐμεῖς κάνομε καὶ πολλὰ σφάλματα μὲ τὰ διάφορα αἰτήματα ποὺ βάζομε στὶς προσευχές  μας, διότι δὲν εἶναι πάντα ὅλα ὅσα ζητᾶμε πρὸς τὸ συμφέρον τῆς ψυχῆς μας. Πολλὰ αἰτήματά μας ἔρχονται καὶ σὲ ἀντίθεσι μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, στὰ ὁποῖα ἀσφαλῶς δὲν πρέπει νὰ περεμένωμε ἀπάντησι. Ἀλλὰ καὶ ὁ τρόπος μὲ τὸν ὁποῖο ὑποβάλλομε τὰ αἰτήματά μας δὲν εἶναι πάντα ὁ σωστός. Σημειώνει ὁ ἅγιος Ἰάκωβος· “Αἰτεῖτε καὶ οὐ λαμβάνετε, διότι κακῶς αἰτεῖσθε, ἵνα ἐν ταῖς ἡδοναῖς ὑμῶν δαπανήσητε”. Χρειάζεται λοιπὸν καὶ σωστὸς τρόπος γιὰ νὰ φθάση ἡ προσευχή μας στὸν θρόνο τοῦ Θεοῦ. Καὶ μετὰ θὰ περιμένωμε.

Ἐδῶ γίνεται λόγος γιὰ τὴν μακροθυμία, γιὰ τὴν προσμονὴ, καὶ τὸ κουράγιο ποὺ πρέπει νὰ ἔχωμε περιμένοντας. Καὶ ἀκριβῶς ἐπειδὴ αὐτὸ εἶναι ποὺ μᾶς λείπει, ὁ ἀπόστολος Παῦλος στὴν ἴδια αὐτὴ ἐπιστολὴ σημειώνει σὲ ἄλλο σημεῖο· “Ὑπομονῆς γὰρ ἔχετε χρείαν, ἵνα τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τὴν ἐπαγγελίαν”. Ἔχετε, μᾶς λέγει, ἀνάγκη ἀπὸ ὑπομονή. Ὑπομονὴ δὲν ἔχετε, ἀπὸ αὐτὴν χρειάζεσθε, ἔτσι ὥστε, ἀφοῦ τηρήσετε τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, νὰ ζήσετε τὴν πραγματοποίησι τῶν ὑποσχέσεων. Ἀλλὰ καὶ ὁ ἅγιος Ἰάκωβος εἶπε· “Μακροθυμήσατε, ἀδελφοί, μέχρι τῆς παρουσίας τοῦ Κυρίου… μακροθυμήσατε καὶ στηρίξατε τὰς καρδίας ὑμῶν ὅτι ἡ παρουσία τοῦ Κυρίου ἤγγικε”.

ΤΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 23.03.2014

ΚΥΡΙΑΚΗ Γ΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ ΤΗΣ ΣΤΑΥΡΟΠΡΟΣΚΥΝΗΣΕΩΣ (Ἑβ 4,14-5,6)

Τὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα τῆς τρίτης Κυριακῆς τῶν νηστειῶν, γνωστῆς ὡς Κυριακὴ τῆς Σταυροπροσκυνήσεως, εἶναι ἐπιλεγμένο ἀπὸ τὴν πρὸς Ἑβραίους ἐπιστολή. Στὴν ἐπιστολὴ αὐτὴ ὁ ἀπόστολος κάνει μία ἀντιπαραβολὴ μεταξὺ Ἰουδαϊσμοῦ καὶ Χριστιανισμοῦ. Καὶ ἀσφαλῶς καταδεικνύεται ὅτι τὸ πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ εἶναι ἀπείρως ἀνώτερο ἀπὸ τοὺς ἀγγέλους, ἀνώτερο ἀπὸ τοὺς προφῆτες, καὶ ἀνώτερο ἀπὸ τοὺς ἀρχιερεῖς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Αὐτὰ σὲ πολὺ ἀδρὲς γραμμὲς πρέπει νὰ μᾶς εἶναι γνωστά, γιὰ νὰ μπορέσωμε νὰ κατανοήσωμε τὴν ὅποια μικρὴ περικοπὴ τῆς ἐπιστολῆς. Μὲ αὐτὲς τὶς προϋποθέσεις μποροῦμε τώρα νὰ δοῦμε δύο στίχους ἀπὸ τὸ σημερινὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα. Γράφει ὁ ἀπόστολος·

“Ἔχοντες ἀρχιερέα μέγαν διεληλυθότα τοὺς οὐρανούς, Ἰησοῦν τὸν υἱὸν τοῦ Θεοῦ, κρατῶμεν τῆς ὁμολογίας”. Ἐμεῖς οἱ χριστιανοὶ ἔχομε τώρα τὸν δικό μας μεγάλο ἀρχιερέα. Ἕναν ἀρχιερέα ποὺ ἔχει διαβῆ τοὺς οὐρανούς, καὶ αὐτὸς εἶναι ὁ Ἰησοῦς ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ. Τὴν ὁμολογία τῆς πίστεώς μας στὸ πρόσωπό του πρέπει νὰ κρατᾶμε σταθερὰ καὶ σφικτά. Γιὰ τὸν Ἰησοῦ γνωρίζομε ὅτι ὡς θεάνθρωπος εἶχε τρία ἀξιώματα. Τὸ ἕνα ἀπὸ αὐτὰ εἶναι τὸ ἀρχιερατικό. Ὡς ἀρχιερέας, μὲ τὴν ἐθελούσια θυσία του, ἁγιάζει τοὺς πιστούς. Εἶχαν ἀρχιερεῖς καὶ οἱ Ἰουδαῖοι. Ἀλλ’ οἱ ἀρχιερεῖς τοῦ Ἰουδαϊσμοῦ ἦσαν ἄνθρωποι, κοινοὶ θνητοὶ καὶ μὲ ἀδυναμίες. Εἶναι ἀρχιερέας καὶ ὁ Ἰησοῦς, ἀλλ’ ὁ Ἰησοῦς εἶναι ὁ Θεάνθρωπος, ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ ποὺ ἔγινε ἄνθρωπος. Ὁ ὁποῖος, μετὰ τὴν θυσία του, πέρασε τοὺς οὐρανοὺς καὶ κάθισε στὰ δεξιὰ τοῦ Θεοῦ. Μιὰ φορὰ ἔγινε αὐτό. Ἀπὸ τοὺς ἀρχιερεῖς τοῦ Ἰουδαϊσμοῦ ποτὲ κανένας πρὶν δὲν διέσχισε τοὺς οὐρανοὺς καὶ κανένας δὲν κάθισε στὰ δεξιὰ τοῦ Θεοῦ.

Τὸ ἀρχιερατικὸ ἔργο τοῦ Κυρίου μας εἶναι μοναδικὸ καὶ ἀνεπανάληπτο. Τοῦτο ἀποτελεῖ καὶ μέρος τῆς πίστεώς μας τὴν ὁποία πρέπει νὰ κρατᾶμε σφικτά. Λέγει, καὶ αὐτὸ τὸ ὑπογραμμίζει ὁ ἀπόστολος· “Κρατῶμεν τῆς ὁμολογίας”. Πιστεύομε καὶ ὁμολογοῦμε τὴν πίστι μας ὅτι, ὁ Ἰησοῦς ὡς ἀρχιερέας ξεπέρασε τοὺς οὐρανοὺς καὶ βρέθηκε στὰ δεξιὰ τοῦ Πατρός. Καὶ πῶς δὲν θὰ ὁμολογοῦμε τὴν πίστι μας αὐτή, ποὺ εἶναι καύχημά μας; Βλέπομε τὴν διαφορά. Βλέπομε πόσο ὑστεροῦν οἱ ἀρχιερεῖς τῶν Ἰουδαίων. Ἡ ἀνωτερότητα τοῦ Ἰησοῦ εἶναι ἐμφανέστατη. Αὐτὸ πιστεύομε καὶ αὐτὸ σταθερὰ τὸ ὁμολογοῦμε. Καὶ ὁ ἀπόστολος αὐτὸ μᾶς συνιστᾶ νὰ κάνωμε. Δὲν μποροῦμε νὰ μὴν ὁμολογοῦμε τὸ μοναδικὸ καὶ ἀνεπανάληπτο ἀρχιερατικὸ ἔργο τοῦ Κυρίου μας, τὸ ὁποῖο καὶ ὡς ἄρθρο ἔχει συμπεριληφθῆ στὸ Σύμβολο τῆς Πίστεως. Ὁμολογοῦμε στὸ Πιστεύω καὶ λέμε· “Καὶ ἀνελθόντα εἰς τοὺς οὐρανούς, καὶ καθεζόμενον ἐκ δεξιῶν τοῦ Πατρός”. Μὲ τὴν φρᾶσι “διεληλυθότα τοῦς οὐρανοὺς” καταδεικνύεται ὅτι οἱ οὐρανοὶ ἄνοιξαν καὶ παραμέρισαν γιὰ νὰ κατέβη στὴν γῆ καὶ νὰ σαρκωθῆ, νὰ γίνη ἄνθρωπος ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ. Τὸ ἴδιο ἄνοιξαν καὶ ὅταν ἀνέβηκε στοὺς οὐρανοὺς μετὰ τὴν ἀνάστασί του. Ὁ προφήτης Δαυὶδ εἶναι αὐτὸς ποὺ τὸ ἀναγγέλλει. Τὸ φωνάζει προφητικὰ ὅταν λέγει· “Ἄρατε πύλας οἱ ἔρχοντες ὑμῶν καὶ ἐπάρθητε πύλαι αἰώνιοι καὶ εἰσελεύσεται ὁ βασιλεὺς τῆς δόξης”. Καὶ στὸ ἐρώτημα· “Τίς ἐστιν ὁ βασιλεὺς τῆς δόξης;” ἡ πληροφορία εἶναι· “Κύριος τῶν δυνάμεων, αὐτός ἐστιν ὁ βασιλεὺς τῆς δόξης”. Αὐτὰ τὰ λόγια καὶ οἱ χαρακτηρισμοὶ μόνον στὸν Ἰησοῦ Χριστὸ ἁρμόζουν.

Ἡ μοναδικότητα καὶ ἀνωτερότητα τοῦ Ἰησοῦ ἔναντι τῶν ἀριχερέων τοῦ Ἰουδαϊσμοῦ δὲν βρίσκεται μόνον στό “διεληλυθότα τοὺς οὐρανούς”. Ὑπάρχει καὶ ἄλλο σημεῖο ὑπεροχῆς τοῦ Κυρίου μας. Ὁ ἀρχιερέας τῶν πιστῶν ἐπειδὴ ἔχει δοκιμασθῆ καὶ ἔχει πειρασθῆ σὲ ὅσα μπορεῖ νὰ πειρασθῆ ἡ ἀνθρώπινη φύσις, εἶναι σὲ θέσι νὰ μᾶς συμπαθῆ ὅταν ἐμεῖς πέφτομε σὲ πνευματικὲς καὶ ἠθικὲς ἀδυναμίες, χωρὶς ὁ ἴδιος βεβαίως νὰ ἔχη παρασυρθῆ σὲ καμμία ἀπολύτως ἁμαρτία. Ὡς Θεὸς γνωρίζει πολὺ καλὰ τὶ συμβαίνει μέσα μας, καὶ ἔχει πεῖρα ἀπὸ τὴν ἀνθρώπινη φύσι. Καὶ τὸ σημαντικότερο εἶναι ὅτι, δείχνει κατανόησι καὶ συμπάθεια πρὸς αὐτὴν καὶ τὶς ἀσθένειες καὶ ἀδυναμίες της.

Τὸ σημαντικὸ καὶ παρήγορο γιὰ μᾶς εἶναι ὅτι ἡ συμπάθεια καὶ κατανόησι ποὺ δείχνει δὲν εἶναι ἔνδειξις ἀδυναμίας ἀλλὰ δυνάμεως καὶ ἰσχύος καὶ ἐξουσίας. Κατὰ τὸν εὐαγγελιστὴ Ματθαῖο ὁ Κύριος εἶχε ἐξουσία νὰ διδάσκει καὶ σημειώνει· “Ἦν γὰρ διδάσκων αὐτοὺς ὡς ἐξουσίαν ἔχων, καὶ οὐχ ὡς οἱ γραμματεῖς”, ὅπου εἶναι ὁλοφάνερη πιὰ ἡ ἀνωτερότητα τοῦ Κυρίου ἔναντι τῶν Ἰουδαίων. Ἐκτὸς ἀπὸ τὴν ἐξουσία νὰ διδάσκη εἶχε καὶ τὴν ἐξουσία νὰ συγχωρῆ ἁμαρτίες. Σημειώνει ὁ ἴδιος εὐαγγελιστὴς ὅτι, στὶς πονηρὲς σκέψεις καὶ ἀμφισβητήσεις τῶν Ἰουδαίων ὅταν ὁ Κύριος εἶπε στὸν παραλυτικὸ τὸν θεραπευτικὸ καὶ λυτρωτικὸ λόγο· “Θάρσει, τέκνον· ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι”, ὁ Κύριος ἀπάντησε ἐξουσιαστικά· “Ἵνα δὲ εἰδῆτε ὅτι ἐξουσίαν ἔχει ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπὶ τῆς γῆς ἀφιέναι ἁμαρτίας-τότε λέγει τῷ παραλυτικῷ· ἐγερθεὶς ἆρόν σου τὴν κλίνην καὶ ὕπαγε εἰς τὸν οἶκόν σου”. Μὲ ἄλλα λόγια τοὺς λέγει· Δυσπιστεῖτε καὶ δὲν θέλετε νὰ μὲ ἀποδεχθῆτε; Λοιπὸν θὰ σᾶς ἀποδείξω ὅτι ἔχω τὴν ἐξουσία. Θὰ δεῖτε καὶ θὰ καταλάβετε. Καὶ πραγματικὰ φάνηκε ἡ ἐξουσία τοῦ Κυρίου μὲ τὰ ἔργα. Μόνο μὲ τὴν διαταγὴ τοῦ Κυρίου ὁ παραλυτικὸς θεραπεύθηκε ἐκείνη τὴν ὥρα καὶ σήκωσε μάλιστα καὶ τὴν κλίνη του. Τὸ θαῦμα τὸ εἶδαν ὅλοι, ἡ θεραπεία ἔγινε ἐπειδὴ ὁ Κύριος ἔδωσε ἄφεσι στὶς ἁμαρτίες. Γίνεται κατανοητὸ ὅτι ὁ Ἰησοῦς δὲν δείχνει μόνον συμπάθεια μὲ τὰ λόγια, ἀλλ’ ἔχει καὶ τὴν ἐξουσία νὰ θεραπεύη τὴν ἀδυναμία τοῦ ἀνθρώπου. Τὴν διαφορὰ καὶ ἀνωτερότητα τοῦ Κυρίου τὴν βεβαιώνει ὁ λαός. Σημειώνει πάλι ὁ εὐαγγελιστής· “Ἰδόντες δὲ οἱ ὄχλοι ἐθαύμασαν καὶ ἐδόξασαν τὸν Θεὸν τὸν δόντα ἐξουσίαν τοιαύτην τοῖς ἀνθρώποις”. Ἀσφαλῶς θαυμάζουν οἱ ἄνθρωποι, διότι τέτοια ἔργα δὲν εἶδαν ποτὲ ἄλλοτε νὰ γίνωνται. Σὲ ὅλο τὸ ἱστορικὸ παρελθὸν τοῦ ἰουδαϊσμοῦ δὲν εἶχαν γίνει ποτὲ αὐτὰ ποὺ πραγματώνει τώρα ὁ Κύριος μπροστὰ στὰ μάτια τους.

Τὰ ἀκοῦμε καὶ ἐμεῖς ὅλα αὐτὰ γιὰ τὸν μόνο Κύριο, τώρα ποὺ φθάσαμε στὸ μέσον τῆς μεγάλης τεσσαρακοστῆς, ὥστε νὰ μποροῦμε νὰ συνεχίζωμε τὸν πνευματικὸ ἀγώνα μὲ τὴν βεβαιότητα ὅτι “ἔχομε ἀρχιερέα μέγαν”, ποὺ μπορεῖ ὄχι μόνον νὰ δείχνη συμπάθεια στὶς ἀνθρώπινες ἀδυναμίες καὶ ἀσθένειές μας, ἀλλὰ καὶ νὰ τὶς θεραπεύη παντελῶς.

ΤΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 16.03.2014

ΚΥΡΙΑΚΗ Β΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ, ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΑ (Ἑβ 1,10-2,3)

Ἡ δεύτερη Κυριακὴ τῶν νηστειῶν σήμερα εἶναι ἀφιερωμένη στὸν ἅγιο Γρηγόριο τὸν Παλαμᾶ ἀρχιεπίσκοπο Θεσσαλονίκης. Αὐτὸς εἶναι ὁ μέγας θεολόγος τοῦ Ἡσυχασμοῦ, ποὺ διεφύλαξε τὴν Ὀρθοδοξία ἀπὸ τὶς αἱρετικὲς δοξασίες ποὺ εἰσέβαλαν στὴν Ἀνατολὴ ἀπὸ τὴν Δύσι. Στὴν σύγκρουσι τοῦ Ὀρθολογισμοῦ τῆς Δύσεως μὲ τὸν Ἡσυχασμὸ τῆς Ἀνατολῆς ὁ ἅγιος Γρηγόριος ἀνέδειξε τὴν ἀληθινὴ πίστι. Ἔλαμψε ἡ Ὀρθοδοξία γιὰ ἄλλη μιὰ φορά, γι’ αὐτὸ καὶ ἡ δεύτερη Κυριακὴ τῶν νηστειῶν χαρακτηρίζεται ὡς δεύτερη Κυριακὴ τῆς Ὀρθοδοξίας μὲ τὴν τιμὴ πρὸς τὸν ἅγιο Γρηγόριο τὸν Παλαμᾶ.

Ὁ ὁρισμὸς τῆς ἑορτῆς τοῦ ἁγίου Γρηγορίου ἔγινε τὸν δέκατο τέταρτο αἰῶνα, ἀλλὰ τὸ Τριῴδιο κατασκευάσθηκε τὸν ἔνατο αἰῶνα, καὶ τότε ἡ δεύτερη Κυριακὴ ἦταν ἀφιερωμένη στὶς οὐράνιες ἀσώματες δυνάμεις τῶν Ἀγγέλων. Αὐτὸς εἶναι ὁ λόγος ποὺ τὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα αὐτῆς τῆς ἡμέρας ἀναφέρεται στοὺς ἁγίους Ἀγγέλους.

Ἀπὸ τὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα μαθαίνομε τι εἶναι οἱ Ἄγγελοι. Αὐτοί “εἰσὶ λειτουργικὰ πνεύματα εἰς διακονίαν ἀποστελλόμενα διὰ τοὺς μέλλοντας κληρονομεῖν σωτηρίαν”. Τί εἶναι οἱ ἄγγελοι; Εἶναι πνεύματα ὑπηρετικὰ ποὺ ἀποστέλλονται ἀπὸ τὸν Θεό, γιὰ νὰ ἐξυπηρετοῦν αὐτοὺς ποὺ πρόκειται νὰ κληρονομήσουν τὴν σωτηρία.

Ἡ δημιουργία τοῦ πνευματικοῦ κόσμου προηγήθηκε καὶ μετὰ ἔγινε ὁ ὑλικὸς καὶ ὁρατὸς κόσμος. Καὶ ἀσφαλῶς δὲν φαίνεται στὸ βιβλίο τῆς Γενέσεως δημιουργία ἀγγέλων, ἀλλὰ ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ Ἰὼβ μαθαίνομε ὅτι ὅλοι οἱ ἄγγελοι δοξολόγησαν τὸν δημιουργὸ μόλις εἶδαν τὸν κόσμο ποὺ βγῆκε ἀπὸ τὸν δημιουργικὸ λόγο τοῦ Θεοῦ. Οἱ ἄγγελοι εἶναι μάρτυρες τῆς δημιουργίας τοῦ κόσμου ἀπὸ τὸν Θεό. Ὑπηρετοῦν δὲ τὸν Θεό στὸ ἔργο τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου ὡς ὑπηρετικὰ ὄργανα. Θαυμάζει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος γιὰ τὴν τιμὴ ποὺ μᾶς κάνει ὁ Θεός. Διότι φανέρωσε τὴν μεγάλη τιμὴ ποὺ μᾶς κάνει ὁ Θεός, ὅταν ἔταξε τοὺς ἀγγέλους νὰ μᾶς ὑπηρετοῦν. Ποῖοι; Αὐτοὶ ποὺ ὑπηρετοῦν τὸν Κύριο ὑπηρετοῦν καὶ ἐμᾶς. Λέγει· “Αὐτὴ εἶναι ἡ λειτουργία τῶν ἀγγέλων, νὰ διακονοῦν στὸν Θεό γιὰ τὴν δική μας σωτηρία”. Καὶ τὸ σημαντικότερο εἶναι ὅτι “εἴπερ ἀγγέλους τοὺς ὑπὲρ ἡμᾶς ταύτην ἔταξεν ἔχειν διακονίαν, τὴν ὑπὲρ ὑμῶν”. Δηλαδὴ ἐνῶ εἶναι ἀνώτεροι ἀπὸ ἐμᾶς, ὁ Θεὸς τοὺς ἔταξε νὰ γίνωνται διάκονοι τῆς δικῆς μας σωτηρίας. Καὶ φαίνεται ἀπὸ αὐτὸ πόση τιμὴ μᾶς κάνει ὁ Θεός. Καὶ παρακάτω σημειώνει· “Τι θαυμάζετε καὶ μένετε μὲ ἀνοιχτὸ τὸ στόμα γιὰ τοὺς ἀγγέλους; Δοῦλοι εἶναι τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, καὶ σὲ πολλὰ μέρη στέλνονται γιὰ χάρι μας, καὶ λειτουργοῦν γιὰ τὴν δική μας σωτηρία”. Ἡ δὲ ἁγία Γραφή, τόσο στὴν Παλαιὰ Διαθήκη ὅσο καὶ στὴν Καινή, εἶναι γεμάτη ἀπὸ Ἀγγελοφάνειες. Εἶναι πάμπολλα τὰ περιστατικὰ στὰ ὁποῖα ἀναφέρονται ἐμφανίσεις καὶ παρουσίες ἀγγέλων. Σὲ κάθε περίπτωσι μεταφέρουν στοὺς ἀνθρώπους τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ ἢ παρεμβαίνουν οὐσιαστικὰ γιὰ τὴν σωτηρία τῶν πιστῶν. Πόση πρέπει νὰ εἶναι ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ γιὰ μᾶς, ὥστε καὶ τὶς οὐράνιες νοερὲς ἀσώματες δυνάμεις νὰ τὶς θέτη στὴν ὑπηρεσία μας, γιὰ νὰ μπορέσωμε νὰ φθάσωμε στὴν σωτηρία;

Θὰ μπορούσαμε νὰ κάνωμε ἐδῶ μιὰ σύντομη ἀγγελολογία, ἀλλὰ μία μικρὴ φρᾶσι τοῦ ἁγίου Χρυσοστόμου μὲ κάνει νὰ στρέψω ἀλλοῦ τὸν λόγο. Θεωρῶ σημαντικὴ τὴν σημείωσί του· “Ὥστε ἀγγελικὸν ἔργον τοῦτό ἐστι, τὸ πάντα ποιεῖν εἰς σωτηρίαν τῶν ἀδελφῶν”.

Οἱ ἄγγελοι ὡς λειτουργικὰ ὄργανα τρέχουν καὶ ἐκτελοῦν ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ ποὺ ἀποβλέπουν στὴν σωτηρία τῶν ἀνθρώπων, διότι αὐτὸ εἶναι τὸ ἔργο τους, πέρα ἀπὸ τὴν ἀδιάκοπη καὶ ἀκατάπαυστη δοξολογία τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ. Ὁ Θεὸς μεταχειρίζεται κάθε μέσο καὶ ἀξιοποιεῖ κάθε περίστασι γιὰ τὸν ἄνθρωπο. Καὶ τοὺς ἀγγέλους, τὶς οὐράνιες ἀσώματες δυνάμεις θέτει στὴν διάθεσι τοῦ ἀνθρώπου, προκειμένου ὁ ἄνθρωπος νὰ μπορέση νὰ φτάση τὸ ἄκρο ἐφετὸ ποὺ εἶναι ἡ σωτηρία τῆς ψυχῆς του. 

Ὁ Θεός “πάντας ἀνθρώπους θέλει σωθῆναι καὶ εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν”. Ὁ Κύριός μας ἔγινε ἄνθρωπος, καὶ βρέθηκε ἀνάμεσά μας, δίδαξε, θαυματούργησε, ἔπαθε γι’ αὐτὸν ἀκριβῶς τὸν λόγο. Τὸ ἴδιο θέλουν καὶ ὑπηρετοῦν οἱ ἄγγελοι ὡς ἐντολοδόχοι τοῦ Θεοῦ. Δὲν πρέπει τὸ ἴδιο νὰ θέλουμε καὶ νὰ ἐπιδιώκουμε καὶ ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι, πρῶτα γιὰ τὸν ἑαυτό μας καὶ μετὰ γιὰ τοὺς ἄλλους ἀδελφούς μας;

Ἡ σωτηρία μας καὶ ἡ σωτηρία τῶν ἄλλων πρέπει νὰ εἶναι τὸ πρῶτο μας ἐνδιαφέρον, ἡ πρώτη μας ἐπιδίωξις. Κάμνοντας ἔργο τὴν σωτηρία μας καὶ τὴν σωτηρία τῶν ἄλλων ἐπιτελοῦμε ἔργο ἀγγελικό. Καὶ στὸ ἔργο αὐτὸ ἐπιστρατεύομε ὅλα τὰ μέσα καὶ ὅλες τὶς δυνάμεις μας. Κάνομε ὅ,τι μποροῦμε, κάνομε τὰ πάντα καὶ τὰ θέτομε στὸ ἔργο τῆς σωτηρίας, μὲ τὴν βεβαιότητα ὅτι ἐπιτελοῦμε ἔργο ἀγγελικό. Οἱ φίλοι τοῦ παραλυτικοῦ, ὅπως ἀκούσαμε στὸ σημερινὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα, ἔκαναν τὰ πάντα γιὰ τὴν σωτηρία του. Δὲν δίστασαν νὰ ἀνοίξουν καὶ τὴν στέγη τοῦ σπιτιοῦ γιὰ φέρουν κοντὰ στὸν Χριστὸ τὸν φίλο τους.

Οἱ ἄγγελοι εἶναι οὐράνιες δυνάμεις ἀνυπέρβλητα μεγαλύτερες καὶ ἀνώτερες ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο, καὶ ὡστόσο ὑπηρετοῦν αὐτὸν ποὺ εἶναι κατώτερος. Αὐτὸ εἶναι θαυμαστό, διότι στὶς ἀνθρώπινες σχέσεις μας ἔχομε μάθει ὅτι, οἱ κάτωτεροι ὑπηρετοῦν τοὺς ἀνώτερους. Ὅμως ὁ Κύριος τὸ ἀγγελικὸ μᾶς δίδαξε, ὅτι ὅποιος θέλει νὰ εἶναι μεγάλος πρέπει νὰ γίνη ὁ μικρότερος. Μάλιστα ὅταν πρόκειται γιὰ τὴν σωτηρία, ὑπάρχει μόνον ὁ ἄνθρωπος καὶ καμμία ἄλλη διάκρισι. Ὅλοι, μικροὶ καὶ μεγάλοι, ὁ καθένας ἀπὸ τὴν θέσι του, ὅταν μποροῦμε νὰ βάλωμε καὶ τὸ πιὸ μικρὸ λιθαράκι στὸ ἔργο τῆς σωτηρίας, ἐπιτελοῦμε ἔργο ἀγγελικό. Μιμούμαστε τοὺς ἀγγέλους ὅταν συντελοῦμε στὴν σωτηρία ἀνθρώπων. Καὶ ὑπάρχουν πάρα πολλὲς δυνατότητες καὶ εὐκαιρίες, τὶς ὁποῖες καὶ ἐμεῖς δημιουργοῦμε, ἀλλὰ καὶ ὁ Θεὸς μᾶς στέλνει, γιὰ νὰ ἐπιτελοῦμε “ἔργο εὐαγγελιστοῦ”, σύμφωνα μὲ τὴν ἐντολὴ τοῦ ἀποστόλου Παύλου πρὸς τὸν μαθητή του Τιμόθεο. Κανένας δὲν ἐξαιρεῖται. Ὅλοι ἔχομε τὴν ὑποχρέωσι καὶ τὸν τρόπο νὰ μεταγγίζωμε τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ συντελοῦμε στὴν σωτηρία ἀνθρώπων, νὰ ἐπιτελοῦμε ἔργο ἀγγελικό. 

Σίγουρα θὰ βροῦμε τοὺς τρόπους ὅταν πρῶτα πιστεύσομε στὴν ἀναγκαιότητα τῆς σωτηρίας, ὅταν μέσα μας βροῦμε, γιατὶ κάνομε ἀγῶνα πνευματικό, καὶ μάλιστα τώρα, ποὺ διανύομε τὴν περίοδο τοῦ Τριωδίου.

.Ο ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 09.03.2014

ΚΥΡΙΑΚΗ Α΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ, ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ (Ἑβ 12,1-10)

Μετὰ ἀπὸ ἔντονο πνευματικὸ ἀγῶνα μιᾶς ἑβδομάδος φθάσαμε στὴν πρώτη Κυριακὴ τῶν νηστειῶν, κατὰ τὴν ὁποία ἑορτάζει ἡ πίστις ποὺ μᾶς παρέδωσε ὁ Κύριος, εἶναι ἡ Κυριακὴ τῆς Ὀρθοδοξίας. Ὀρθοδοξία σημαίνει ὀρθὴ πίστις, ἀληθινὴ πίστις. Αὐτὴ εἶναι ἡ “ἅπαξ παραδοθεῖσα” πάνω στὴν ὁποία εἶναι θεμελιωμένη ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία. Καὶ ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία διασώζει αὐτὴν τὴν ἀληθινὴ πίστι, ἀφοῦ εἶναι ὁ “στύλος καὶ τὸ ἑδραίωμα τῆς ἀληθείας”. Τὴν διασώζει, ὅπως τὴν παρέλαβε ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν Κύριο, χωρὶς νὰ προσθέτη ἢ νὰ ἀφαιρῆ τὸ παραμικρό. Τὴν διαφυλάττει ἀπὸ τὶς διάφορες αἱρέσεις καὶ πλανεμένες διδασκαλίες, καὶ ἔχει τὴν ὑποχρέωσι νὰ τὴν παραδίδη ἀληθινὴ ἀπὸ γενεὰ σὲ γενεὰ μέχρι τὴν συντέλεια τῶν αἰώνων.

Ἡ δύναμις τῆς Ἐκκλησίας μας εἶναι αὐτὴ ἡ ἀληθινὴ πίστις. Πιστεύουν μὲν ὅλοι ἀνεξαιρέτως οἱ ἄνθρωποι, ἀλλὰ  δὲν πιστεύουν ὅλοι στὴν ἀλήθεια. Δὲν εἶναι ὅλες οἱ θρησκειακὲς διδασκαλίες ἀληθινές, δὲν μπορεῖ νὰ ὑπάρχουν πολλὲς ἀλήθειες, οὔτε ἀσφαλῶς πολλοὶ θεοί. Ἡ ἀλήθεια εἶναι μία καὶ αὐτὴ εἶναι ὁ Χριστός, ὄχι ὅπως τὸν ἀντιλαμβάνεται ἢ τὸν θέλει ὁ καθένας, ἀλλ’ ὅπως φανερώθηκε, ὅπως ἀποκαλύφθηκε, ὁ ἴδιος. Ἔτσι ὅπως ἡ Ἐκκλησία παρέλαβε καὶ διδάσκει τὸ πρόσωπό του. Αὐτὴ ἡ πίστις στὸν Ἰησοῦ Χριστὸ εἶναι, κατὰ τὸν ἅγιο Ἰωάννη τὸν Θεολόγο, “ἡ νίκη ἡ νικήσασα τὸν κόσμον”. Καὶ αὐτὸ εἶναι καὶ τὸ νόημα τῆς Κυριακῆς τῆς Ὀρθοδοξίας, ὁ θρίαμβος τῆς ἀλήθειας, τῆς ἀληθινῆς πίστεως, ποὺ σώζει, ἐναντίον τῆς πλάνης ποὺ ὁδηγεῖ στὴν ἀπώλεια. Μόνον ὅποιος δέχεται τὴν μία ἀλήθεια, μόνον ὅποιος δέχεται Θεὸ τὸν Ἰησοῦ Χριστὸ μπορεῖ νὰ ἐλπίζη στὴν σωτηρία.

Γιὰ τὴν πίστι ἔγραψε στὴν πρὸς Ἑβραίους ἐπιστολή του ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἕνα ἐγκώμιο, καὶ μέρος αὐτοῦ τοῦ ἐγκωμίου ἀκούγεται ὡς ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα σήμερα.

Ὅταν μιλάει ὁ ἀπόστολος γιὰ τὴν πίστι, δὲν φιλοσοφεῖ καὶ δὲν κάνει καμμία θεωρία. Δὲν προσπαθεῖ νὰ ὁρίση τὴν πίστι θεωρητικά, μὲ λόγια καὶ ἐπιχειρήματα,  ἀλλ’ ἀνατρέχει σὲ ἱστορικὰ γεγονότα ἀπὸ τὴν Παλαιὰ Διαθήκη, στὰ ὁποῖα φαίνεται πῶς ἡ θαυμαστὴ δύναμις τῆς πίστεως νικάει τὸν κόσμο. Ἀναφέρει περισσότερα ἀπὸ εἴκοσι θαυμαστὰ γεγονότα, στὰ ὁποῖα ἐνεργεῖ ἡ πίστις τὸ θαῦμα. Καὶ θὰ μποροῦσε νὰ παραθέση ἀναρίθμητα ἄλλα. Ὅμως σταματάει τὴν ἀπαρίθμησι συγκεκριμένων καὶ μεμονωμένων περιστατικῶν καὶ σημειώνει· “Καὶ τί νὰ διηγοῦμαι ἀκόμη; Θὰ σταματήσω, διότι δὲν θὰ μὲ πάρη ὁ χρόνος, νὰ διηγηθῶ γιὰ τὸν Γεδεών, τὸν Βαρὰκ καὶ τὸν Σαμψὼν καὶ τὸν Ἰεφθάε, γιὰ τὸν Δαυῒδ καὶ τὸν Σαμουὴλ καὶ τοὺς προφῆτες.”  Γιὰ ποιὸν νὰ πρωτοπῶ; ποιὸν νὰ πρωτοαναφέρω; Εἶναι τόσοι πολλοὶ οἱ “μαρτυρηθέντες διὰ τῆς πίστεως”, ποὺ δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ἀναφερθοῦν ὅλοι ξεχωριστὰ καὶ τὸ θαῦμα τοῦ καθενός. Γι’ αὐτὸ σταματάει τὴν ἀπαρίθμησι, γενικεύει τὸν λόγο καὶ ἀναφέρει τὰ κατορθώματα τῆς πίστεως. “Χάρι στὴν πίστι τους ἀγωνίσθηκαν καὶ κατενίκησαν βασίλεια, ἄσκησαν δικαιοσύνη, πέτυχαν τὴν πραγματοποίησι τῶν ὑποσχέσεων τοῦ Θεοῦ, ἔφραξαν στόματα λιονταριῶν, ἔσβησαν τὴν δύναμι τῆς φωτιᾶς, σώθηκαν ἀπὸ σφαγή, νίκησαν ἀσθένειες, φάνηκαν δυνατοὶ στοὺς πολέμους, ἔτρεψαν σὲ φυγὴ πολυάριθμα στρατεύματα. Μερικὲς γυναῖκες χάρι σ’ αὐτὴ τὴν πίστι πῆραν πίσω ζωντανοὺς τοὺς νεκρούς των, ἄλλοι ἀπέφυγαν τὸ τύμπανο τὸ ὄργανο βασανισμοῦ, καὶ ὅταν τοὺς πρότειναν τὴν ἐλευθερία τους, τὴν ἀρνήθηκαν, ἐπειδὴ δὲν δέχθηκαν νὰ ἀρνηθοῦν τὴν πίστι τους, ἀλλὰ προτίμησαν τὸν θάνατο. Ἄλλοι πάλι ἐμπαίχθηκαν, μαστιγώθηκαν, φυλακίσθηκαν, λιθοβολήθηκαν, πριονίσθηκαν γιὰ τὴν πίστι τους. Γιὰ τὴν πίστι τους περιφέρονταν ἐδῶ καὶ ἐκεῖ, πέρασαν πολλοὺς πειρασμοὺς καὶ δοκιμασίες. Ἀντὶ γιὰ ἐνδύματα, φοροῦσαν προβειὲς καὶ γίδια δέρματα. Τέτοιους ἁγίους δὲν ἦταν ἄξιος ὁ κόσμος νὰ τοὺς ἔχη μαζί του, γι’ αὐτὸ καὶ αὐτοὶ ζοῦσαν στὶς ἐρημιές, στὰ βουνά, στὰ σπήλαια καὶ τὶς τρύπες τῆς γῆς”.

Ὁ ἀπόστολος ἐπιλεκτικὰ ἀναφέρει ἁγίους καὶ περιληπτικὰ καταγράφει τὰ κατορθώματα ἁγίων ποὺ περιέχονται στὴν ἁγία Γραφή, καὶ τὰ ὁποῖα ὀφείλονται στὴν ἀληθινὴ πίστι. Ἡ πίστις τους ἦταν ἡ ἀληθινή, ἀκλόνητη, βέβαιη, ἀταλάντευτη, σταθερή. Σὲ ἕνα τροπάριο ψάλλει ἡ Ἐκκλησία μας καὶ λέγει θριαμβικά· “Μεγάλα τὰ τῆς πίστεως κατορθώματα”. Καὶ ὅλη ἡ ζωὴ καὶ ἡ ἱστορία τῆς ἐκκλησιστικῆς πορείας μέσα στὸν κόσμο διακρίνεται γιὰ τὰ μεγάλα κατορθώματα τῆς πίστεως. Χωρὶς τὴν ἀληθινὴ πίστι δὲν ἐξηγοῦνται τὰ θαυμαστὰ γεγονότα ποὺ βίωσε καὶ βιώνει ἡ Ἐκκλησία μας στὰ πρόσωπα τῶν ἁγίων της, ἀφοῦ ἡ πίστις βρίσκεται καὶ ὑπάρχει στὴν ζωὴ τῶν πιστῶν, στὴν ζωὴ τῶν ἁγίων, οἱ ἄνθρωποι τὴν ἐκφράζουν.

Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ ἀπόστολος σημειώνει γιὰ τοὺς ἁγίους τῆς πίστεως ὅτι εἶναι “μαρτυρηθέντες διὰ τῆς πίστεως”, δηλαδὴ ἔλαβαν τὴν καλὴ καὶ τίμια μαρτυρία καὶ βεβαίωσι ὅτι εὐαρέστησαν στὸν Θεὸ χάρι στὴν πίστι τους. Οἱ ἅγιοι, ἐπειδὴ εἶχαν τὴν ἀληθινὴ πίστι στὴν ζωὴ τους, νίκησαν τὸν κόσμο καὶ τὰ τοῦ κόσμου. Ἐπειδὴ εἶχαν τὴν πίστι ἀγωνίσθηκαν πρῶτα ἐναντίον τῶν παθῶν καὶ τῆς ἁμαρτίας, καὶ ἀνέβηκαν ψηλὰ πρὸς τὴν τελειότητα, τὴν θέωσι. Μετά, ἔνδυναμωμένοι ἀπὸ τὴν πίστι, ἔδωσαν τὴν καλὴ μαρτυρία καὶ πρὸς τὰ ἔξω, πρὸς τὸν κόσμο, καὶ ἔτσι εὐχαρίστησαν τὸν Θεό, φάνηκαν εὐχάριστοι στὸν Θεό. Καὶ ἀσφαλῶς γι’ αὐτὸν τὸν λόγο βραβεύθηκαν ἀπὸ τὸν Θεό. Ὁ Θεὸς ὅλους αὐτοὺς τούς “μαρτυρηθέντες διὰ τῆς πίστως” ἀνθρώπους τοὺς συγκατέλεξε στὴν χορεία τῶν ἁγίων του.

Σήμερα ποὺ ἑορτάζομε τὴν Κυριακὴ τῆς Ὀρθοδοξίας, ἤδη ἔχομε διανύσει μία ἑβδομάδα ἀπὸ τὴν ἁγία καὶ μεγάλη τεσσαρακοστή, δηλαδὴ μία ἑβδομάδα ἔντονου πνευματικοῦ ἀγῶνος. Κάναμε μία μεγάλη προσπάθεια στὸ πνευματικὸ στάδιο, μὲ νηστεία, μετάνοια, προσευχὴ καὶ ἄλλα, ἐπὶ μία ἑβδομάδα. Ἡ προσπάθεια δὲν εἶναι εὔκολη. Ἔρχεται ὅμως ἡ ἑορτὴ τῆς πίστεως, ἡ ἑορτὴ τῆς Ὀρθοδοξίας, καὶ μᾶς βεβαιώνει ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία μὲ τὸ γεγονὸς αὐτὸ ὅτι βρισκόμαστε σὲ καλὸ δρόμο. Καὶ ἀσφαλῶς κοπιάζομε, ἀλλὰ στὸ τέλος τοῦ δρόμου ὑπάρχει τὸ βραβεῖο. Ἡ Ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας μας διαλαλεῖ ὅτι ἡ νίκη ταιριάζει καὶ ἀνήκει σὲ ἐκείνους ποὺ ἀγωνίζονται μὲ ἐφόδιο τὴν ἀληθινὴ πίστι. Θὰ συνεχίσομε τὸν δρόμο τῆς Ἐκκλησίας μὲ τὴν ἀληθινὴ πίστι μέχρι τέλους. Ἀμήν.

ΤΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 02.03.2014

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΟΦΑΓΟΥ (Ρω 13,11-14,4)

Μὲ τὴν χάρι τοῦ Θεοῦ διανύσαμε τὸ πρῶτο μέρος τοῦ Τριῳδίου, τὴν προσφωνήσιμη περίοδο ὅπως λέγεται, καὶ ἤδη εἴμαστε ἕτοιμοι νὰ μποῦμε στὸ δεύτερο μέρος, ποὺ εἶναι ἡ ἁγία καὶ μεγάλη τεσσαρακοστή, μέχρι τὴν Μεγάλη Ἑβδομάδα. Ποοδευτικά, μετὰ τὴν πρώτη ἑβδομάδα ποὺ εἴχαμε κατάλυσι εἰς πάντα, περάσαμε καὶ τὴν δεύτερη μὲ κανονικὴ νηστεία κατὰ τὴν Τετάρτη καὶ Παρασκευή, τὴν δὲ Κυριακὴ ἀποκρέψαμε. Σήμερα λήγει ἡ τυρινὴ ἑβδομάδα κατὰ τὴν ὁποία κάναμε τὴν λευκὴ νηστεία, δηλαδὴ μὲ ψάρια καὶ γαλακτοκομικά, καὶ ἀπὸ αὔριο μπαίνομε στό “στάδιο τῶν ἀρετῶν” μὲ σύμμαχο τὴν νηστεία. Ἡ νηστεία εἶναι ἡ μάχαιρα ἡ ὁποία “ἐκτέμνει ἀπὸ καρδίας πᾶσαν κακίαν”. Δὲν μποροῦμε νὰ εἴμαστε χριστιανοὶ χωρὶς νὰ νηστεύωμε, χωρὶς νὰ τελοῦμε καὶ τὴν τάξι τῆς νηστείας, ὅπως αὐτὴ καθορίζεται ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία μας.

Γιὰ τὴν νηστεία κάναμε λόγο καὶ τὴν περασμένη Κυριακή, μὲ ἀφορμὴ τὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα τῆς ἡμέρας. Παρουσιάσαμε τὸ θέμα ὅπως τὸ τοποθετεῖ ὁ ἀπόστολος Παῦλος, καὶ εἴπαμε ὅτι οἱ τροφὲς οὔτε αὐξάνουν οὔτε μειώνουν τὴν πνευματικότητά μας. Τὸ σημαντικὸ εἶναι νὰ μὴν γίνωνται ἀφορμὴ σκανδαλισμοῦ τῶν ἀδελφῶν ποὺ ἔχουν ἀδύνατη τὴν πίστι. Στὸ σημερινὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα θὰ δοῦμε ἕνα ἄλλο θέμα σημαντικό, ποὺ σχετίζεται πάλι μὲ τὴν νηστεία ἢ τὴν κατάλυσι, ὥστε διανύνοντας τὴν τεσσαρακοστὴ καὶ νηστεύοντας νὰ ἔχωμε μεγάλη πνευματικὴ ὠφέλεια.

Γράφει ὁ ἀπόστολος· “Τὸν ἀδελφὸ ποὺ εἶναι ἀδύνατος στὴν πίστι, αὐτὸν ποὺ προσέχει περισσότερο τοὺς ἐξωτερικοὺς τύπους καὶ διακρίνει τὶς τροφές, ὅπως καθόριζε ὁ μωσαϊκός Νόμος, νὰ τὸν ἀγκαλιάζετε μὲ στοργή, χωρὶς νὰ σχολιάζετε τὶς ἀντιλήψεις του. Ἄλλος ἀδελφὸς πιστεύει ὅτι ἔχει τὸ δικαίωμα νὰ τρώη ὅλα τὰ φαγητά, καὶ αὐτὸς ποὺ εἶναι ἀδύνατος στὴν πίστι τρώει λάχανα, ἐπειδὴ φοβᾶται μὴ μολυνθῆ ἀπὸ τὶς ἄλλες τροφὲς καὶ χάση τὴν ψυχή του. Ἐκεῖνος ποὺ ἔχει φωτισμένη πίστι καὶ τρώει ἀπὸ ὅλα, νὰ μὴ καταφρονῆ καὶ νὰ μὴ χαρακτηρίζη ὀλιγόπιστο καὶ στενοκέφαλο τὸν ἄλλο. Ἀλλὰ καὶ αὐτὸς ποὺ δὲν τρώει ἀπὸ ὅλα νὰ μὴ κατακρίνη τὸν ἄλλο”.

Εἶναι φανερὸ ὅτι γίνεται λόγος μόνον γιὰ τὸν τρόπο νηστείας, διότι ἡ ἐντολὴ γιὰ νηστεία καὶ ἡ ἀνάγκη τῆς νηστείας εἶναι δεδομένα. Δὲν δίδεται ἐντολὴ γιὰ νηστεία, ἀλλ’ ἐξετάζεται ποιὸς εἶναι ὁ καλύτερος τρόπος νηστείας, αὐτὸς ποὺ ὠφελεῖ τὴν ψυχὴ τῶν πιστῶν ποὺ νηστεύουν. Οἱ χριστιανοὶ πρέπει κάποτε νὰ σταματήσωμε νὰ ἀμφισβητοῦμε τὴν νηστεία. Ἐπειδὴ ἐμεῖς δὲν νηστεύομε, ἢ ἐπειδὴ δὲν θέλομε νὰ νηστεύσωμε, ψάχνομε δικαιολογίες. Φρόνημο εἶναι νὰ ἀποδεχθοῦμε ὡς πιστὰ μέλη τῆς Ἐκκλησίας τὴν διδασκαλία της καὶ νὰ μὴν κατασκευάζομε δική μας διδασκαλία γιὰ τὴν νηστεία, νὰ ἀκολουθοῦμε τὴν τάξι τῆς Ἐκκλησίας καὶ νὰ μὴ καθορίζωμε ἐμεῖς πότε καὶ πῶς θὰ νηστεύωμε.

Ὅταν γράφει ὁ ἀπόστολος τὰ λόγια· “Ἐκεῖνος ποὺ ἔχει φωτισμένη πίστι καὶ τρώει ἀπὸ ὅλα, νὰ μὴ καταφρονῆ καὶ νὰ μὴ χαρακτηρίζη ὀλιγόπιστο καὶ στενοκέφαλο τὸν ἄλλο. Ἀλλὰ καὶ αὐτὸς ποὺ δὲν τρώει ἀπὸ ὅλα νὰ μὴ κατακρίνη τὸν ἄλλο”, μᾶς λέγει ὅτι ὑπάρχει ὁ θεσμὸς τῆς νηστείας, ἡ ὁποία δὲν πρέπει νὰ ὁδηγῆ σὲ ἀλληλοκατηγορίες μεταξὺ νηστευόντων καὶ μὴ νηστευόντων. Αὐτὸς ποὺ νηστεύει δὲν ἔχει ἐξουσία νὰ κατακρίνη ἐκεῖνον ποὺ δὲν νηστεύει, ἀλλὰ οὔτε καὶ αὐτὸς ποὺ δὲν νηστεύει ἔχει δικαίωμα νὰ κατακρίνη ἐκεῖνον ποὺ νηστεύει. Δὲν ἀφήνει ὁ ἀπόστολος περιθώρια γιὰ τέτοιες συμπεριφορὲς καὶ ἐνέργειες, διότι ὑπερβαίνουν τὶς δικές μας ἁρμοδιότητες. Ἡ κρίσις ἀνήκει στὰ χέρια τοῦ Θεοῦ. Γράφει· “Σὺ τίς εἶ ὁ κρίνων ἀλλότριον οἰκέτην”; Ποιὸς εἶσαι ἐσὺ ποὺ κρίνεις ξένον δοῦλο; Αὐτὸς μπροστὰ στὸν δικό του ἀφέντη στέκεται ἢ πέφτει. Καὶ ὁ Κύριος εἶναι σὲ θέσι νὰ κρατήση ὄρθιο τὸν ὁποιονδήποτε δοῦλο του, διότι αὐτὸς τὸν ἔχει προσκαλέσει. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος ὅσα γράφει τὰ διδάχθηκε ἀπὸ τὸν Κύριο. Πρῶτα ὁ Κύριος μᾶς δίδαξε νὰ νηστεύωμε ὄχι γιὰ νὰ φανοῦμε στοὺς ἀνθρώπους, ἀλλὰ κρυφὰ καὶ νὰ μᾶς βλέπη μόνον ὁ Πατέρας, ποὺ βλέπει ὅσα γίνονται στὰ κρυφά, γιὰ νὰ μᾶς τὰ ἀνταποδώση φανερά.

Ἑπομένως ὁ κάθε πιστὸς νὰ προσπαθῆ νὰ ἐφαρμόση τὸν νόμο τοῦ Θεοῦ στὸ μέτρο τῶν δυνατοτήτων του καὶ νὰ μὴν ἀσχολῆται μὲ τὸ τὶ κάνει ὁ ἄλλος. Αὐτὸς ὁ κανόνας ἰσχύει γιὰ κάθε μας ἐνέργεια, καὶ βεβαίως καὶ γιὰ τὴν νηστεία.

Ὅποιος νηστεύει καλὰ κάνει, καὶ ὅσο πιὸ αὐστηρή νηστεία μπορεῖ νὰ ἀσκήση, τόσο τὸ καλύτερο. Νὰ κυττάζη τὸν ἀγῶνα του. Τὸν ἄλλον ποὺ δὲν νηστεύει νὰ τὸν ἀνέχεται, νὰ μὴν τὸν περιφρονῆ καὶ νὰ μὴν τὸν κατακρίνη. Κανεὶς δὲν ἔχει αὐτὸ τὸ δικαίωμα. Ἐξ ἄλλου δὲν μποροῦμε νὰ ξέρωμε τοὺς λόγους γιὰ τοὺς ὁποίους δὲν νηστεύει. Μπορεῖ νὰ ὑπάρχουν λόγοι ὑγείας, γιὰ παράδειγμα, ποὺ τοῦ ἐπιτρέπουν νὰ καταλύη. 

Σήμερα παρατηρεῖται τὸ φαινόμενο νὰ ὑπάρχουν χριστιανοὶ ποὺ δὲν νηστεύουν. Δὲν ἐπιβάλλονται οἱ νόμοι τοῦ Θεοῦ. Ἐπαφίεται στὴν βούλησι τοῦ κάθε πιστοῦ ἡ τήρησις τοῦ θεϊκοῦ θελήματος. Αὐτὸ ἰσχύει ἀσφαλῶς καὶ γιὰ τὴν νηστεία. Καὶ ναὶ μὲν κάποιοι δὲν ἐφαρμόζουν τὴν ἐντολὴ τῆς νηστείας, ἐπὶ πλέον ὅμως στρέφονται κατὰ τῆς νηστείας καὶ τῶν νηστευόντων. Καὶ δὲν εἶναι ἀνάγκη νὰ ἀναφερθοῦν οἱ χαρακτηρισμοὶ ποὺ δίνουν γιὰ τὴν νηστεία, τὴν μὴ ἀναγκαιότητά της, τὴν ἀπουσία τάχα ἐντολῆς, καὶ πολλὰ ἄλλα. Οὔτε βεβαίως θὰ ἀναφερθοῦν οἱ λοιδωρίες καὶ τὰ εἰρωνικὰ καὶ ἀρνητικὰ σχόλια ποὺ κάνουν γιὰ ὅσους νηστεύουν. Δὲν νηστεύουν; Εἶναι δικαίωμά τους. Ὅμως δὲν ἔχουν τὸ δικαίωμα νὰ στρέφωνται ἐναντίον τῆς θεϊκῆς νομοθεσίας τῆς νηστείας, καὶ βεβαίως οὔτε κατὰ τῶν νηστευόντων.

Εἶναι κανόνας σωστῆς, χριστιανικῆς συμπεριφορᾶς ὁ λόγος τοῦ Παύλου· “Ὁ ἐσθίων τὸν μὴ ἐσθίοντα μὴ ἐξουθενείτω, καὶ ὁ μὴ ἐσθίων τὸν ἐσθίοντα μὴ κρινέτω”. Αὐτὴ ἡ συμπεριφορὰ πρέπει νὰ μᾶς συνοδεύη πάντα πολὺ περισσότερο τώρα στὸ Τριῴδιο. Ἁπλοϊκοὶ καὶ χωρίς “διακρίσεις διαλογισμῶν” θὰ μποῦμε στὴν ἁγιασμένη περίοδο τῆς μεγάλης τεσσαρακοστῆς. Σαρακοστὴ σημαίνει νηστεία. Μᾶς καλεῖ ἡ Ἐκκλησία μας νὰ μποῦμε στὸ στάδιο τῶν ἀρετῶν καὶ νὰ ἀγωνισθοῦμε μὲ ὅπλο καὶ τὴν νηστεία. Ὅσο μπορεῖ ὁ καθένας θὰ ἀγωνίζεται, καὶ θὰ ἀφήνει καὶ τοὺς ἄλλους νὰ πορεύωνται τὸν δικό τους ἀγῶνα. Ἀμήν.