ΚΥΡΙΑΚῌ ΔΕΚΑΤῌ ΠΕΜΠΤῌ (Β΄Κορ 4,6-15)
Ἀκοῦμε σήμερα τὸν ἀπόστολο Παῦλο νὰ μᾶς λέγη· «Ὁ Θεὸς ὁ εἰπὼν ἐκ σκότους φῶς λάμψαι, ὃς ἔλαμψεν ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν πρὸς φωτισμὸν τῆς γνώσεως τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ ἐν προσώπῳ Ἰησοῦ Χριστοῦ». Καὶ σὲ αὐτὰ τὰ σύντομα λόγια θὰ προσπαθήσωμε νὰ ἐμβαθύνωμε. Διότι ἐδῶ ἀποκαλύπτεται ὁ τρόπος μὲ τὸν ὁποῖο μπορεῖ νὰ γίνη ἡ ἐμβάθυνσις καὶ κατανόησις τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ.
Τὶ σημαίνουν τὰ λόγια αὐτά; Σήμερα θὰ τὰ λέγαμε· Ὁ Θεὸς ποὺ διέταξε, κατὰ τὴν δημιουργία, νὰ λάμψη τὸ φῶς μέσα στὸ σκοτάδι ποὺ ἐπικρατοῦσε, αὐτὸς ὁ ἴδιος ἔλαμψε μέσα στὶς καρδιές μας καὶ μᾶς φώτισε γιὰ νὰ γνωρίσωμε καὶ νὰ μεταδώσωμε καὶ στοὺς ἄλλους τὴν φωτεινὴ καὶ καθαρὴ γνῶσι τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ, ποὺ φανερώθηκε μέσα ἀπὸ τὸ πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ.
«Φῶς ἀναλλοίωτον Λόγε, φωτὸς Πατρὸς ἀγεννήτου, ἐν τῷ φανέντι φωτί σου, σήμερον ἐν Θαβωρίῳ, φῶς εἴδομεν τόν, Πατέρα, φῶς καὶ τὸ Πνεῦμα, φωταγωγοῦν πᾶσαν Κτίσιν», ψάλλομε καὶ ἀναγνωρίζομε Φῶς τὸν Λόγο, τὸν Ἰησοῦ Χριστό, Φῶς ἀγέννητο τὸν Πατέρα, Φῶς καὶ τὸ ἅγιο Πνεῦμα. Φῶς οὐράνιο, ὑπερκόσμιο, ἄκτιστο, θεῖο εἶναι ὁ Δημιουργὸς Θεός μας, ποὺ διέταξε μόνο, καὶ ἀμέσως ἔγινε τὸ φῶς κατὰ τὶς ἡμέρες τῆς δημιουργίας. Καὶ μέσα σὲ αὐτὸ τὸ φῶς πῆραν, μὲ ἐντολὴ τοῦ Δημιουργοῦ ὕπαρξι ὅλα ὅσα συγκροτοῦν τὸν κόσμο, ὅλο τὸ σύμπαν.
Αὐτὸς ὁ ἴδιος Θεὸς μας, εἶναι αὐτὸς ποὺ ἔλαμψε μέσα στὶς καρδιές μας, γιὰ νὰ γνωρίσωμε ἐμεῖς, ἀλλὰ καὶ νὰ μεταδώσωμε καὶ στοὺς ἄλλους τὴν καθαρὴ γνῶσι τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ. Ἀποκαλύπτει ἔτσι ὁ ἀπόστολος ὅτι ἡ γνῶσις τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ δὲν ἐπιτυγχάνεται μὲ τὴν ἀντιληπτικὴ ἱκανότητα τοῦ νοῦ μας. Αὐτὴ ἡ γνῶσις δὲν εἶναι ὑπόθεσις ἐπιχειρημάτων καὶ ρητορίας, οὔτε καὶ φιλοσοφικῶν θεωρήσεων. Γιὰ νὰ προσεγγίση ὁ ἄνθρωπος τὴν δόξα τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ τὴν γνωρίση, ἀπαιτεῖται ὁ θεῖος φωτισμός.
Ὁ νοῦς εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ μὲ τὸν ὁποῖο ὁ ἄνθρωπος, ὄχι μόνο ἔχει τὴν δυνατότητα, ἀλλὰ ἔχει ἐντολὴ ἀπὸ τὸν Δημιουργό, νὰ κατακτήση, «νὰ κυριεύση», τὸν κόσμο καὶ νὰ τὸν φυλάξη. Καὶ σήμερα θαυμάζομε γιὰ τὶς κατακτήσεις τοῦ ἀνθρώπου πάνω στὸν ὑλικὸ κόσμο. Αὐτὸ εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ. Ὅμως, γιὰ τὴν γνῶσι τοῦ Θεοῦ καὶ τῆς δόξης του, δὲν φθάνει ὁ νοῦς. Ὁ Θεὸς δὲν εἶναι δημιούργημα ποὺ μπορεῖ ὁ ἄνθρωπος νὰ κατακτήση. Γιὰ νὰ μπορέση ὁ ἄνθρωπος νὰ γνωρίση τὸν Θεὸ χρειάζεται ὁ θεῖος φωτισμός. Καὶ δὲν εἶναι ὑπόθεσις μόνον τοῦ νοῦ, ἀλλὰ τῆς καρδιᾶς. Τὸ τονίζει αὐτὸ ὁ ἀπόστολος ὅταν γράφει· «Ἔλαμψεν ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν πρὸς φωτισμὸν τῆς γνώσεως τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ». Ὅση ἑπομένως γνῶσι ἔχομε σχετικὰ μὲ τὴν δόξα τοῦ Θεοῦ εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ, ἀφοῦ μὲ τὴν δική του λάμψι φωτίζεται ὁ ἄνθρωπος, γιὰ νὰ προσεγγίση τὸ μεγαλεῖο του. Ὅσοι, κατὰ συνέπεια, ζητοῦν λογικὰ καὶ γνωστικὰ ἐπιχειρήματα γιὰ νὰ ἀποδεχθοῦν τὸν Θεό, ματαιοπονοῦν.
Δὲν γίνεται ὁ Θεὸς κατανοητὸς μὲ τὶς αἰσθήσεις, οἱ ὁποῖες εἶναι κατάλληλες γιὰ τὴν ἔρευνα καὶ κατανόησι τοῦ ὑλικοῦ καὶ ὁρατοῦ κόσμου. Καὶ δὲν μποροῦμε μὲ τὰ μέσα ποὺ ἐρευνοῦμε τὸν ὑλικὸ κόσμο νὰ ἔχομε πρόσβασι στὸν ὑπερβατὸ καὶ πνευματικὸ κόσμο. Καὶ δυστυχῶς οἱ περισσότεροι ζητᾶμε μὲ τὸν δικό μας λόγο, δηλαδὴ χωρὶς τὰ κατάλληλα μέσα, νὰ γνωρίσωμε τὴν δόξα τοῦ Θεοῦ. Καὶ ἐπειδὴ μὲ βεβαιότητα δὲν ἐπιτυγχάνεται ὁ στόχος, ὁδηγούμαστε στὴν ἄρνησι καὶ ἀπιστία. Εἶναι σὰν νὰ θέλωμε νὰ μετακινηθοῦμε στὴν θάλασσα μὲ μεταφορικὰ μέσα τῆς στεριᾶς. Καὶ τὰ πιὸ τέλεια μεταφορικὰ μέσα τῆς στεριᾶς, στὴν θάλασσα καὶ τὸν ἀέρα εἶναι παντελῶς ἄχρηστα καὶ ἀκατάλληλα, εἶναι ἀτελέσφορα. Ἔτσι καὶ ὁ νοῦς ἐνῶ εἶναι τὸ κατάλληλο ὄργανο γιὰ τὴν γνῶσι τοῦ κόσμου, γιὰ τὴν γνῶσι τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ ἀπαιτεῖται ὁ νοῦς νὰ εἶναι φωτισμένος ἀπὸ τὴν θεία ἔλλαμψι. Καὶ τότε πάλι θὰ γίνη γνωστὴ, ὄχι ἡ οὐσία το Θεοῦ, ἀλλὰ ἡ δόξα του. Λέγει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος· «Δὲν εἶπε, ὅπως στὴν δημιουργία, νὰ γίνη φῶς, ἀλλ’ ὁ ἴδιος ἔλαμψε. Γι’ αὐτὸ δὲν βλέπομε τὰ αἰσθητὰ πράγματα μὲ αὐτὸ τὸ φῶς, ἀλλὰ βλέπομε τὸν Θεό, μέσα ἀπὸ τὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ». Γράφει καὶ ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος· «Γιατὶ δὲν κηρύττομε τὸν ἑαυτό μας; Διότι ὁ Θεὸς ἔλαμψε στὶς καρδιές μας . . . ὁ ἴδιος ἔγινε σὲ μας φῶς. Διότι ἔλαμψε μέσα μας στὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ, δηλαδὴ μέσω τοῦ Χριστοῦ. Διὰ τοῦ Χριστοῦ λάμπει μέσα μας ὁ Πατέρας καὶ μᾶς χαρίζει τὸν φωτισμὸ τὴς γνώσεως, ὄχι τῆς οὐσίας του, ἀλλὰ τῆς δόξης του».
Τέλος ἡ φρᾶσις «ἐν προσώπῳ Ἰησοῦ Χριστοῦ» φανερώνει ὅτι τὴν δόξα τοῦ Θεοῦ τὴν γνωρίζομε μόνον μέσω τοῦ Ἰησοῦ. Ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς μᾶς ἀποκάλυψε τόσο τὸν Πατέρα ὅσο καὶ τὸ ἅγιο Πνεῦμα. Ὁ ἐνανθρωπήσας Υἱὸς φανερώνει πρῶτα τὸν ἑαυτό του καὶ στὴν συνέχεια ἀποκαλύπτει στοὺς ἀνθρώπους ὅλη τὴν θεότητα, δηλαδὴ καὶ τὸν Πατέρα καὶ τὸ ἅγιο Πνεῦμα. Ὅταν ὁ Φίλιππος ζήτησε ἀπὸ τὸν Ἰησοῦ νὰ τοὺς δείξη τὸν πατέρα, πῆρε τὴν ἀπάντησι· «Τόσο καιρὸ εἶμαι μαζί σας καὶ ἀκόμα δὲν μὲ γνώρισες Φίλιππε; ὅποιος ἔχει δεῖ ἐμένα, ἔχει δεῖ καὶ τὸν πατέρα». Καὶ στὴν ἀρχιερατικὴ προσευχὴ λέγει ὁ Ἰησοῦς· «Φανέρωσα τὸ ὄνομά σου στοὺς ἀνθρώπους». Ὁ Ἰησοῦς προετοιμάζει τὴν ἀποκάλυψι καὶ τοῦ ἁγίου Πνεύματος ὅταν λέγει· «Ὅταν θὲ ἔλθει ἐκεῖνος, τὸ Πνεῦμα τῆς ἀληθείας θὰ σᾶς ὁδηγήσει σὲ ὅλη τὴν ἀλήθεια». Καὶ ἀλλοῦ πάλι λέγει· «Σᾶς βεβαιώνω ὅτι συμφέρον σας εἶναι νὰ ἀπέλθω, διότι ἐὰν δὲν ἀπέλθω ὁ παράκλητος δὲν θὰ σᾶς ἔλθει, ἐὰν ὅμως πορευθῶ θὰ σᾶς τὸν στείλω. . . Καὶ ὅταν ἔλθει ἐκεῖνος, τὸ Πνεῦμα τῆς ἀληθείας, θὰ σᾶς ὁδηγήσει σὲ κάθε ἀλήθεια». Ὁ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης ἔχει ὅλες τὶς μαρτυρίες.
Ἡ πίστις μας στὸν ἅγιο Τριαδικὸ Θεὸ δὲν στηρίζεται σὲ καμμία ἀνθρώπινη ἐπινόησι, ὅπως ὑποστηρίζουν πολλοὶ λογοκρατούμενοι καὶ ἀρνητές. Τὸν Θεό μας δὲν τὸν ἐπινοοῦμε ἐμεῖς. Αὐτὸς ὁ ἴδιος ἀποκαλύπτεται σὲ μᾶς ἀπὸ ἀγάπη. Τόση ἀγάπη, ποὺ ἔστειλε τὸν Υἱό του ἐδῶ στὴν γῆ ὡς ἄνθρωπο, καὶ συναναστράφηκε μὲ ἐμᾶς καὶ φανέρωσε τὴν δόξα του, καὶ μᾶς ἀποκάλυψε τὸν Πατέρα καὶ τὸ ἅγιο Πνεῦμα. Στὸ πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ μποροῦμε νὰ δοῦμε ὅλη τὴν ἁγία Τριάδα. Γιὰ νὰ δοῦμε ὅμως χρειαζόμαστε φῶς. Αὐτὸ τὸ φῶς δὲν εἶναι ὑλικό, τεχνητό, ἀλλὰ εἶναι ἔλλαμψις ποὺ μᾶς χαρίζει ὁ Θεὸς μέσα στὴν καρδιά μας. Αὐτὴν τὴν ἔλλαμψι ἐπιζητοῦσε ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς στὴν προσευχή, ποὺ μονολογοῦσε συχνά· «Κύριε, φώτισόν μου τὸ σκότος».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου