ΤΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 22.02.2015

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΙΝΗΣ ἢ ΤΗΣ ΤΥΡΟΦΑΓΟΥ (Μτ 6,14-21)

Τρεῖς ὑπομνήσεις

Τὸ γράψαμε καὶ ἄλλοτε ὅτι οἱ εὐγγελικὲς περικοπὲς ποὺ ἀναφέρονται σὲ γεγονότα ἀρχίζουν μὲ τὴν σταθερὴ φρᾶσι· «Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ…», καὶ ὅταν ἀρχίζουν μὲ τὴν φρᾶσι· «Εἶπεν ὁ Κύριος», τότε τὸ κείμενο εἶναι μέρος τῆς διδασκαλίας τοῦ Κυρίου. Ἔτσι σήμερα Κυριακὴ τῆς Τυρινῆς ἡ εὐαγγελικὴ περικοπὴ εἶναι μέρος τῆς θαυμαστῆς «Ἐπὶ τοῦ ὄρους διδασκαλίας» τοῦ Κυρίου. Ἡ διδασκαλία αὐτὴ εἶναι ἡ βασικὴ ἠθικὴ διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας μας.

Εἶπε, λοιπόν, ὁ Κύριος: Ἐὰν ἀφήσετε τὰ φταιξίματα τῶν ἀνθρώπων, θὰ ἀφήση ὁ οὐράνιος πατέρας καὶ τὰ δικά σας. Ἀντίθετα ἐὰν δὲν ἀφήσετε τὰ φταιξίματα τῶν ἄλλων, οὔτε τὰ δικά σας θὰ ἀφήση ὁ πατέρας σας. Καὶ ὅταν νηστεύετε μὴν γίνεσθε σὰν τοὺς ὑποκριτὲς σκυθρωποί. Οἱ ὑποκριτὲς χαλνᾶνε τὰ πρόσωπά τους γιὰ νὰ φανοῦν στοὺς ἀνθρώπους ὅτι νηστεύουν. Καὶ ἀλήθεια σᾶς λέγω, δὲν κερδίζουν τίποτε. Ἐσὺ ὅταν νηστεύεις περιποιήσου τὸ κεφάλι σου καὶ πλῦνε τὸ πρόσωπό σου, γιὰ νὰ μὴ φαίνεσαι στοὺς ἀνθρώπους ὅτι νηστεύεις, ἀλλὰ στὸν πατέρα σου στὰ κρυφά, καὶ ὁ πατέρας σου ποὺ βλέπει τὰ κρυφά, θὰ στὸ ἀποδώσει φανερά. Μὴ μαζεύετε γιὰ σᾶς θησαυροὺς πάνω στὴν γῆ, ὅπου ὁ σκῶρος καὶ ἡ σαπίλα τοὺς διαλύει, καὶ οἱ κλέπτες ἀνοίγουν τὰ σπίτια καὶ τοὺς κλέβουν. Νὰ ἀποθηκεύετε θησαυροὺς γιὰ σᾶς στὸν οὐρανό, ὅπου οὔτε ἡ σαπίλα τοὺς χαλνάει οὔτε οἱ κλέφτες τοὺς κλέβουν, διότι ὅπου εἶναι ὁ θησαυρός σας ἐκεῖ θὰ εἶναι καὶ ἡ καρδιά σας.

Τὸ κείμενο εἶναι ἁπλό, καὶ ὁ καθένας καταλαβαίνει ὅτι ὁ Κύριός μας κάνει τρεῖς ὑποδείξεις, τρεῖς ἐπισημάνσεις. Καὶ αὐτὲς θὰ δοῦμε σύντομα.

Ἡ πρώτη ἀναφέρεται σὲ ἕνα πανανθρώπινο πόθο καὶ ἐπιθυμία ὅλων μας. Ὅλοι θέλομε ὁ Θεὸς νὰ σβήση τὰ παραπτώματά μας, νὰ ξεχάση τὰ φταιξίματά μας, νὰ συγχωρήση τὰ ἁμαρτήματά μας. Αὐτὸ ποὺ ἐμεῖς θέλομε τὸ θέλει καὶ ὁ Θεός. Καὶ μάλιστα κατέστρωσε ὅλο τὸ σχέδιο τῆς θείας οἰκονομίας, γιὰ νὰ μᾶς δώση τὴν δυνατότητα καὶ εὐκαιρία νὰ μᾶς συγχωρήση, καὶ νὰ μᾶς ἐπαναφέρη στὴν ἀρχικὴ δόξα, στὴν προπτωτικὴ κατάστασι, ὅπως εἴμασταν στὸν παράδεισο. Ἡ ἐνανθρώπησις καὶ τὸ πάθος τοῦ Κυρίου ἔγιναν γι’ αὐτὸν ἀκριβῶς τὸν λόγο. Ὁ Θεὸς ἔχει καὶ τὴν θέλησι καὶ τὴν ἐξουσία «ἀφιέναι ἁμαρτίας», ἔχει τὴν δύναμι νὰ συγχωρῆ ἁμαρτίες. Βάζει ὅμως μία προϋπόθεσι· Ἡ μετάνοιά μας νὰ συνοδεύεται ἀπὸ τὴν δική μας συγχώρησι πρὸς τοὺς ἄλλους. Ὅταν θὰ ζητήσωμε, μέσα ἀπὸ τὸ μυστήριο τῆς ἐξομολογήσεως, τὴν ἄφεσι τῶν ἁμαρτιῶν μας, θὰ πρέπει νὰ ἔχωμε ἤδη συγχωρέση τοὺς συνανθρώπους μας, ὁποιοδήποτε καὶ ἂν εἶναι τὸ φταίξιμό τους. Διότι μόνον ἔτσι καὶ ὁ Θεὸς θὰ συγχωρήση ὁποιαδήποτε καὶ ἂν εἶναι τὰ φταιξίματά μας, ὁσεσδήποτε και ἂν εἶναι οἱ ἁμαρτίες μας. Ἐξ ἄλλου στὴν καθημερινή μας προσευχὴ λέμε· «Καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν, ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν». Ἐὰν λοιπὸν εἴμαστε πιστοὶ στὸν οὐράνιο πατέρα, καὶ εἰλικρινὰ ζητᾶμε νὰ μᾶς συγχωρήση, πρέπει πρῶτα νὰ συγχωρήσωμε ἐμεῖς, ὅλους τοὺς συναθρώπους μας. Αὐτὴ εἶναι βασικὴ προϋπόθεσις γιὰ νὰ συγχωρεθοῦν τὰ δικά μας ἁμαρτήματα.

Ἡ δεύτερη ὑπόμνησις ἀναφέρεται στὴν νηστεία. Μᾶς διδάσκει ὁ Κύριος πῶς πρέπει νὰ νηστεύωμε, καὶ ἀκόμα κάποιοι ἀναρωτιοῦνται, ποῦ ὁ Κύριος ἔδωσε ἐντολὴ νηστείας; Μὰ γιὰ νὰ δείχνει τὸν τρόπο νηστείας, ἡ ἐντολὴ προϋποτίθεται. Ἡ πρώτη πάντως ἐντολή, ποὺ δόθηκε στὸν ἄνθρωπο, ἦταν ἡ ἐντολὴ τῆς νηστείας. Ἂς μάθωμε ἐδῶ ὅτι ὅταν νηστεύομε, δὲ νηστεύομε γιὰ νὰ μᾶς δοῦνε οἱ ἄνθρωποι καὶ νὰ μᾶς θαυμάσουν καὶ ἐπαινέσουν, ἀλλὰ νηστεύομε ὑπακούοντας στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἐφαρμόζομε ἐντολὴ θεϊκή. Καὶ μιμούμαστε τὸν ἴδιο τὸν Κύριο, ποὺ νήστευσε σαράντα μερόνυκτα, πρὶν ἀρχίση δημόσια τὸ ἀπολυτρωτικὸ ἔργο του. Ἀπὸ αὔριο μπαίνομε στὴν περίοδο τῆς ἁγίας καὶ μεγάλης τεσσαρακοστῆς. Ἀρχίζει ἡ νηστεία. Νηστεύομε γιὰ τὴν ψυχή μας. Νηστεύομε ὡς μέλη ζωντανὰ τῆς Ἐκκλησίας μας, ποὺ καθόρισε μὲ σοφία καὶ θεία φώτισι τὶς ἡμέρες καὶ τὶς περιόδους νηστείας. Δὲν νηστεύομε ὅπως οἱ ὑποκριτές, ποὺ θέλουν νὰ φανοῦν ἀσκητικοὶ καὶ νὰ τοὺς θαυμάζουν οἱ ἄνθρωποι. Ἡ ἐπίδειξις καταστρέφει ὅ,τι καλὸ πάει νὰ κάνη ὁ πιστός. Ἡ ἀνθρωπαρέσκεια ἀφαιρεῖ κάθε ψυχικὸ ὄφελος ἀπὸ κάθε καλὴ ἐνέργεια. Μᾶς προφυλάγει ὁ Κύριος ἀπὸ τὸν μεγάλο κίνδυνο ποὺ καταστρέφει τὸν πνευματικὸ ἀγῶνα τοῦ πιστοῦ. Ἡ πνευματικὴ προσπάθεια εἶναι μυστική. Γίνεται μέσα μας καὶ τὴν γνωρίζει ὁ Θεός. Ἀπὸ τὸν οὐράνιο πατέρα δὲν διαφεύγει τίποτε. Αὐτὸς βλέπει τὰ πάντα, καὶ αὐτὰ ποὺ γίνονται κρυφά, καὶ αὐτὸς αὐτὰ τὰ βραβεύει.

Καὶ ἡ τρίτη ὑπόμνησις εἶναι γιὰ τὸν μεγάλο κίνδυνο, ποὺ κρύβεται στὴν ἀγάπη τοῦ ἀνθρώπου γιὰ τὰ ὑλικὰ ἀγαθά. Καὶ δὲν χρειάζεται αὐτὰ νὰ εἶναι πολλά. Ἡ ἀγάπη, καὶ τό «δέσιμό μας», γιὰ τὸ πιὸ ἀσήμαντο πρᾶγμα, μπορεῖ νὰ μᾶς κλείση τὴν πόρτα τοῦ παραδείσου. Θησαυρὸς γιὰ τὸν ἄνθρωπο μπορεῖ νὰ εἶναι ἕνας μόνον ὀβολός. Ὅλα πάντως τὰ ὑλικὰ ἀγαθὰ φθείρονται καὶ καταστρέφονται ἢ ἀφαιροῦνται ἀπὸ κλέφτες. Δὲν εἶναι ἀγαθὰ ποὺ μένουν καὶ διαρκοῦν. Αὐτὰ τὰ ξέρομε ὅλοι καὶ ἐπιβαιβαιώνονται καθημερινά. Καιρὸς νὰ δοῦμε καὶ νὰ ἀποζητήσουμε ἀγαθὰ ποὺ μένουν γιὰ πάντα. Καὶ αὐτὰ εἶναι ὅσα καταθέτονται στὸν οὐρανό. Ὅλες οἱ καλωσύνες καὶ κυρίως ἡ ἐλεημοσύνη. Ἡ ἐλεημοσύνη εἶναι κατάθεσι στὸν οὐρανό, ποὺ δὲν κινδυνεύει νὰ σαπίση, δὲν κινδυνεύει ἀπὸ κλοπή, δὲν κινδυνεύει ἀπὸ πτωχεύσεις οἰκονομιῶν καὶ τραπεζικὲς ὑποτιμήσεις. Παραμένει ἀξία ἄφθαρτη καὶ αἰώνια. Τὸ σημαντικὸ ἀπὸ αὐτὴν τὴν ὑπόμνησι τοῦ Κυρίου εἶναι ὁ δεσμός, ποὺ δημιουργεῖται μεταξὺ τοῦ ἀνθρώπου καὶ τῶν ἀγαθῶν. Ἡ ἀγάπη πρὸς τοὺς ὑλικοὺς καὶ φθειρομένους θησαυροὺς μᾶς κρατάει δεμένους μὲ τὴν γῆ, ἀφοῦ ἡ καρδιὰ τοῦ ἀνθρώπου εἶναι δοσμένη ἐκεῖ ποὺ εἶναι ὁ θησαυρός. Ἡ ἀγάπη καὶ τὸ ἐνδιαφέρον γιὰ τὶς καλωσύνες, τὶς ἀρετές, τὰ πνευματικὰ καὶ οὐράνια μᾶς δένει μὲ τὸν οὐρανό, διότι ἐκεῖ ποὺ εἶναι αὐτὸς ὁ πνευματικὸς θησαυρός, ἐκεῖ θὰ εἶναι καὶ ἡ καρδιά μας. Φωνάζει ὁ ἀπόστολος Παῦλος· Δὲν ἔχομε ἐδῶ στὴν γῆ σταθερὴ καὶ αἰώνια πατρίδα, ἀλλὰ ἐπιζητοῦμε τὴν μέλλουσα στὸν οὐρανό. Καὶ ὁ σοφὸς Παροιμιαστὴς λέγει· «Δανείζει Θεῷ ὁ ἐλεῶν πτωχόν». Καὶ ὁ Κύριος μᾶς προτρέπει νὰ θησαυρίζωμε στὸν οὐρανό. Μὲ τὴν ἐλεημοσύνη θησαυρίζομε στὸν οὐρανὸ καὶ δενόμαστε μὲ τὸν οὐρανό.